قیمت محصولات بیولوژیک در دو سال گذشته تنها دو درصد افزایش یافته است

سالم خبر: خط سیر اتفاقات در تکنولوژی صنعت داروی کشور به گونه‌ای است که اگر هرچه سریعتر فکری برای آن نشود می‌توان ادعا کرد که زحمات ۲۰ ساله ما در این صنعت به هدر خواهد رفت.

 

محمدرضا کاظمعلی، دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادركنندگان محصولات بيوتكنولوژی پزشكی ايران در برنامه زنده اینستاگرامی بررسی سیاست‌ها و اقدامات دولت در حمایت از نوآوری‌های دارویی و شرکت های دانش بنیان دارویی با بیان این مطلب افزود: ما باید بدانیم در غیاب یک اکوسیستم نوآوری که بتواند کسب و کارها را در حوزه فناوری و دانش فراهم کرده و رونق دهد، عملا غیر ممکن است. ما در یک اکوسیستم نوآوری که در یک حدود دهه گذشته با همکاری وزارت بهداشت و ستاد توسعه زیست فناوری و بخش خصوصی در صنعت بیوتک بوجود آمده توانسته ایم کارنامه قابل قبولی از خود ارائه دهیم.

 

کاظمعلی ادامه داد: شتابدهنده ها، مراکز رشد خصوصی، استارت آپ ها و ...  موجب شدند تا ما بهترین داروهایی که در جهان تایید می شد را تولید کنند. این شرکت‌ها با اکوسیستم نوآوری ای که به وجود آمده بود توانستند آغاز به کار کنند و امید خوبی را ایجاد کردند، فارغ التحصیلان جوان در رشته های داروسازی، بیوتکنولوژی، رشته های زیستی پایه در این شتاب دهنده ها حضور پیدا کردند و اقدام به تاسیس شرکت کردند.

 

وی اضافه کرد:  معاونت علمی و فناوری به این جوانان تسهیلاتی ارائه کرد که نتیجه خوبی را هم در پی داشت. اما متاسفانه عدم هماهنگی میان نهادهای قانونگذار، تدوینگر و تسهیل گر موجب شد تا منابع ما در این حوزه هدر برود. 

 

کاظمعلی گفت: خروجی اکوسیستم نوآوری ما محصولات و خدمات جدیدی است که مشتریان آن صنایع بزرگ ما در کشور هستند. شرکت های کوچک ما نمی توانند تا مراحل کلینیکال ترایال یک محصول بیولوژیک را خود انجام دهند. محصول بیولوژیک معمولاً بین ۷ تا ۱۵ میلیارد هزینه کلینیکال ترایال در بر دارد. این در حالی است که شرکت‌های دانش‌بنیان ما وقتی محصولی را توسعه می دهند باید در ادامه بتوانند آن را به شرکت‌های بزرگ‌تر بفروشند.

 

وی افزود: بنابراین اگر صنعت ما یک صنعت قوی نباشد نمی‌تواند پاسخگوی اکوسیستم نوآورانه ما باشد. در چنین شرایطی صحبت از مزایای نوآوری در این شرایط بی فایده خواهد بود. در واقع عدم وجود یک صنعت قوی موجب می شود مشتری برای محصولات نوآورانه وجود نداشته باشد. این درحالی است که شرکت‌های بزرگ ما در حال حاضر با چالش های فراوانی به ویژه در بعد مالی مواجه هستند. 

 

 دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات بیوتکنولوژی پزشکی با بیان اینوه اگر حمایت فوری از صنعت و کسب و کارهای نواورانه کوچکتر شکل نگیرد ما باید با پدیده شکست این شرکت ها مواجه شویم گفت: طی سالهای گذشته حدود ۳۰ تا ۴۰ شرکت در حوزه تولید داروهای جدید بیولوژیک و داروهایی که در ستاد توسعه زیست فناوری اولویت بندی شدند آغاز به کار کردند. این ستاد هم به این شرکت ها رقمی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان کمک کرد. این در حالی است که CTD یک داروی بیولوژیک در حال حاضر حداقل ۳ تا ۴ میلیارد تومان هزینه در بر دارد.

 

وی افزود: فارغ التحصیلان و جوانان شاغل در این شرکت ها  با هزار امید و آرزو محصولات خود را به انتهای CTD می‌رسانند امل در شرایط فعلی وقتی می‌خواهند آن را بفروشند هیچ شرکتی حاضر نیست آن را از آنها بخرد؛ چرا که در حال حاضر فهرست دارویی کشور بسته است.

 

کاظمعلی تاکید کرد: چرا صنعت ما در چنین شرایطی باید حاضر شود روی دارویی سرمایه‌گذاری کند که بازار بر روی آن بسته است. همه‌ی اینها نتیجه عدم هماهنگی میان وزارت بهداشت و معاونت علمی و فناوری است. در حال حاضر محصولاتی که دولت از قبل برروی آنها سرمایه گذاری کرده، در اولویت قرار داده و برای تولید آنها هزینه و زمان صرف کرده است بلاتکلیف مانده‌اند.

 

وی افزود:  این نتیجه‌ای جز هدر رفت منابع و ناامیدی در میان جوانان ندارد. این صنعت در حال حاضر بلاتکلیف مانده‌ و کسی جوابگوی آن نیست. اینها هزینه‌هایی است بر صنعت بیوتکنولوژی وارد می شود که گاه می تواند قابل برگشت نباشد.

 

کاظمعلی تصریح کرد: در حال حاضر نزدیک به ۵ هزار نفر در حوزه بیوتکنولوژی به‌طور مستقیم مشغول به کار هستند که همه این افراد اغلب از متخصصین و نخبگان جوان جامعه هستند. این جوانان موجب شدند تا ما در سال گذشته در حوزه دارو ما یک‌میلیارد و چهارصد میلیون دلار کاهش بر ارزبری را تجربه کنیم. اما همه‌ی اینها با بی تدبیری می تواند از دست برود.

 

وی گفت: صادرات ما در سال ۱۴۰۰ به علت تولید همین محصولات جدید این شرکت‌های کوچک فعال در صنعت بیوتکنولوژی قرار بود به بیش از ۲۰۰ میلیون دلار برسد. این در حالیست که صادرات میزان سال ۹۶ که ۵۰ میلیون دلار بوده است به ۳۷ میلیون دلار در سال ۹۷ رسیده است. احتمالاً این رقم در سال ۹۹ حدود ۲۰ میلیون دلار باشد. یعنی در حالی که قرار بود ما در سال ۱۴۰۰ به ۲۰۰ میلیون دلار صادرات برسیم در حال حاضر داریم در مسیر عکس حرکت می کنیم.

وی تاکید کرد: بنابراین لازم است مسوولان و فعالان و ذینفعان این حوزه دور یک میز بنشینند و مشکلات را بررسی کنند و مشخص کنند که چه برنامه‌ای برای آینده دارند و بر روی آن یک وفاق ملی ایجاد کنند. مثلا اگر صنعت دارو مشکل خود را در فهرست دارویی کشور،مشکلات نقدینگی و ارزی و قیمت‌گذاری می‌دانند، ممکن است دولت این را به عنوان مساله قبول نداشته باشد و آن را طور دیگری ببینند. پس رسیدن به یک فهم و زبان مشترک الزامی است.

 

کاظمعلی تاکید کرد: اما گرچه سند وفاق ملی می تواند در این مسیر راهگشا باشد اما تا تنظیم چنین سندی، باید مشخص شود که تکلیف این صنعت چیست و چه باید بکند؟ در واقع تا مجلس و کمیسیون‌های مجلس تشکیل شوند و در کمیسیون‌ها مباحث مطرح و بررسی شوند و به مرحله تصویب قانونی و اجرا برسند حداقل یک سال زمان از دست خواهد رفت. این در حالی است که بخشی از حوزه های نوآورانه ما به طور کلی فعالیت هایشان متوقف شده است.

 

وی با طرح این پرسش که در صنعت بیوتکنولوژی پس از سال های ۹۶ و ۹۷ هزینه های ما ۱۲۷ درصد افزایش پیدا کرده است. اما چه کسی در دنیا می تواند باور کند که این اتفاق در حالی رخ می دهد که افزایش قیمت محصولات بیولوژیک در دو سال گذشته تنها دو درصد بوده است؟

تصریح کرد: این مساله موجب می‌شود تمام نوآوری‌ها و مساله دانش بنیان زیر سوال رود. بسیاری از افرادی که برای تاسیس شرکت‌های جدید اقدام کرده بودند به طور کلی فعالیت خود را متوقف کردند. بنابراین باز هم تاکید می کنم این سرخوردگی که در نیروهای فارغ التحصیل ما به وجود آمده بسیار مضر است و باید هر چه سریعتر برای آن فکری شود.