دارو نیست، نفس نیست! بیماران آسم و COPD قربانی سیاست‌های تولیدنمایی

سالم‌خبر: کمبود داروهای تنفسی در بازار دارویی کشور، نفس بیماران مبتلا به آسم و COPD را به شماره انداخته و هم‌زمان پزشکان را در درمان پایدار این بیماران با بن‌بست‌های جدی مواجه کرده است؛ وضعیتی که به تشدید علائم، افزایش حملات حاد تنفسی و مراجعه‌های مکرر به مراکز درمانی انجامیده است.

به گزارش سالم‌خبر؛ در ماه‌های اخیر همزمان با کمبود برخی اسپری‌های تنفسی به ویژه  برندهای اصلی که نقش کلیدی در کنترل بیماری‌های مزمن تنفسی دارند باز هم سیاست‌گذاران سهل‌ترین راه را برگزیده و با توجیه و ادعای کفایت تولید، برای بیماران تنفسی داروهای جایگزین و محصولات مرسوم به تولید داخل نسخه پیچیده و راه را برای دسترسی بیمار به داروهای برندی که سال‌ها آن را استنشاق می کنند بسته است.

در حالی که برای بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن تنفسی، ثبات در درمان اهمیت حیاتی دارد. بسیاری از این بیماران سال‌ها با یک داروی مشخص به تعادل درمانی رسیده‌اند و کوچک‌ترین تغییر در نوع اسپری، دوز مؤثر یا سیستم تحویل دارو می‌تواند کنترل بیماری را مختل کند. با این حال، محدودیت در مجوز واردات برخی اسپری‌های تنفسی وارداتی باعث شده بیماران در داروخانه‌ها با کمبود مواجه شوند و ناچار به استفاده از گزینه‌هایی شوند که الزاماً از نظر بالینی برای آن‌ها مناسب نیست.

مسأله زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که این کمبودها با ادعای کفایت تولید داخل توجیه می‌شود؛ در حالی که بخشی از محصولات موسوم به تولید داخل، عملاً بر پایه واردات فرآورده به‌صورت بالک و انجام حداقلی از فرایند پرکنی یا بسته‌بندی در داخل کشور عرضه می‌شوند. این محصولات نه‌تنها مزیت محسوسی از نظر کاهش ارزبری یا ارزش افزوده واقعی ایجاد نمی‌کنند، بلکه در برخی موارد با قیمت ارزی بالاتری نسبت به اسپری‌های تنفسی وارداتی شناخته‌شده وارد بازار می‌شوند. نتیجه چنین وضعیتی، افزایش هزینه درمان برای بیمار و کاهش حق انتخاب پزشک است.

یک متخصص ریه اطفال در این باره اظهار داشت: بیماران تنفسی، به‌ویژه سالمندان، کودکان و افرادی با سابقه حملات شدید آسم، بیش از دیگران از این وضعیت آسیب می‌بینند. تغییر اجباری دارو، آن هم نه به دلیل تصمیم درمانی بلکه به‌دلیل نبود داروی مورد نیاز، می‌تواند بیمار را وارد چرخه‌ای از تشدید علائم، اضطراب، مراجعه مکرر به مراکز درمانی و مصرف داروهای اورژانسی کند. این در حالی است که هدف نظام سلامت باید پیشگیری از حملات و کاهش بار درمانی باشد، نه سوق‌دادن بیماران به درمان‌های پرهزینه‌تر و پرریسک‌تر.

وی همچنین با اشاره به سختی‌ها و مشکلات پزشکان در تجویز بهترین و اثربخش‌ترین دارو برای بیمار تنفسی خود، تاکید کرد: حمایت از تولید داخل، زمانی معنا پیدا می‌کند که منجر به بهبود دسترسی، حفظ کیفیت درمان و افزایش اعتماد بیماران شود. اما اگر این حمایت با حذف تدریجی اسپری‌های تنفسی برند اصلی و محدودسازی بازار همراه باشد، نتیجه‌ای جز فشار مضاعف بر بیماران مزمن نخواهد داشت. نام‌هایی مانند سیمبیکورت، برای بسیاری از بیماران یادآور درمانی است که سال‌ها با آن به کنترل پایدار بیماری رسیده‌اند و اکنون دسترسی به آن دشوار شده است.

در نهایت، بیماران مبتلا به آسم و COPD نباید قربانی تصمیمات اداری و سیاست‌های یک‌جانبه شوند. سیاست‌گذاری دارویی در حوزه بیماری‌های مزمن تنفسی باید بر اساس واقعیت‌های بالینی، نیاز بیماران و حفظ تداوم درمان انجام شود. سلامت بیماران تنفسی، به‌ویژه در شرایطی که آلودگی هوا و عوامل محیطی رو به افزایش است، نیازمند نگاه حمایتی و مسئولانه‌تری است؛ نگاهی که دسترسی به داروی مؤثر را نه یک امتیاز، بلکه یک ضرورت بدیهی بداند. در غیر این صورت، هزینه این تصمیم‌ها نه در ترازنامه‌ها، بلکه در ریه‌های بیماران مزمن پرداخت خواهد شد.