کمبود گسترده در راه است

سالم‌خبر: در اقدامی کم‌سابقه و معنادار، دو هلدینگ بزرگ دارویی کشور؛ هولدینگ‌های دارویی تیپیکو و برکت با ارسال نامه‌ای رسمی و مشترک به امضای مدیران عامل خود، نسبت به انباشت ۱۸ همت مطالبات پرداخت‌نشده از سوی بیمارستان‌های علوم پزشکی هشدار دادند و خواستار تسویه فوری شدند.

به گزارش سالم‌خبر، این نخستین‌بار طی سال‌های اخیر است که دو بازیگر اصلی بازار دارویی کشور به‌صورت همزمان و علنی چنین اخطاری را خطاب به وزیر بهداشت مطرح می‌کنند.

این نامه که لحن آن صریح، نگران‌کننده و برخلاف ادبیات معمول مکاتبات اداری است، از یک خطر بزرگ پرده برمی‌دارد: صنعت دارو در آستانه یک بحران ساختاری قرار گرفته است.

عمق بحران: ۱۸ همت مطالبات،

بیش از یک‌سال معوق
در بخشی از این نامه که خطاب به وزیر بهداشت ارسال شده، آمده است: «مانده مطالبات دارویی شرکت‌های وابسته به گروه دارویی تامین و گروه دارویی برکت … بالغ بر ۱۸ همت با عمق طلب بیش از یک‌سال است که این مبلغ بیش از ۷۰ درصد کل بدهی دارویی دانشگاه‌های علوم پزشکی بوده و ادامه روند کنونی منجر به کمبودهای گسترده دارویی، عدم تأمین کالا و مواد اولیه، چالش‌های پرسنلی و ایجاد بحران اساسی در حوزه لجستیک، حمل و پخش مویرگی خواهد شد.»

این ارقام نشان می‌دهد که بخش عمده گردش نقدینگی زنجیره تأمین دارو عملاً قفل شده و شرکت‌های پخش در شرایطی به بیمارستان‌ها دارو تحویل می‌دهند که منابع لازم برای خرید مجدد، پرداخت حقوق، نگهداری ناوگان پخش و تأمین مواد اولیه را ندارند.

چرا نامه مهم است؟ و چرا همین حالا؟
این‌که دو هلدینگ بزرگ و استراتژیک که سهم عمده‌ای از تأمین داروی کشور را برعهده دارند به‌صورت علنی دست به هشدار زده‌اند، نشان‌دهنده آن است که نقطه تحمل صنعت تمام شده و از این پس احتمال توقف فعالیت‌ برخی شرکت‌های پخش و تولید کاملاً واقعی است.
سه دلیل اصلی پیش‌قدم شدن این دو هلدینگ عبارت‌اند از:

۱. عمق بی‌سابقه بدهی‌ها
۱۸ همت معوقه، رقمی است که حتی هلدینگ‌های بزرگ نیز قادر به جذب آن در تراز مالی خود نیستند. این بدهی‌ها عملاً سرمایه در گردش شرکت‌ها را بلعیده است.

۲. تهدید مستقیم امنیت دارویی کشور
توقف زنجیره پخش یا تأمین مواد اولیه تنها در چند هفته کافی است تا کشور با کمبودهای واقعی و گسترده روبه‌رو شود؛ نه کمبودهای مدیریت‌شده یا دوره‌ای.

۳. نبود برنامه پرداخت از سوی دانشگاه‌ها
در نامه آمده است: «ادامه این روند و عدم وجود برنامه پرداخت از جانب دانشگاه‌های علوم پزشکی … منجر به بحران اساسی در زنجیره دارویی کشور خواهد شد.» یعنی شرکت‌ها اکنون نه‌تنها پولی دریافت نکرده‌اند، بلکه هیچ چشم‌انداز پرداختی نیز وجود ندارد.

نامه تیپیکو و برکت، نه یک مکاتبه مالی، بلکه یک هشدار امنیتی درباره آینده داروی کشور است. واقعیت این است که صنعت دارو دیگر توان پیش‌برد بدون پرداخت طلب‌ها را ندارد و اگر اقدام فوری انجام نشود، کمبودهای گسترده و واقعی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.