داروهای بیهوشی؛ قطره‌چکانی در بیمارستان‌ها توزیع می‌شود

سالم‌خبر: داروهای بیهوشی تزریقی (مانند پروپوفول و تیوپنتال) و استنشاقی (مانند ایزوفلوران و سووفلوران) که عمدتا وارداتی هستند دچار کمبود هستند و به صورت قطره‌چکانی به بیمارستان‌ها داده می‌شود.

این بخشی از صحبت علی فاطمی نایب‌رییس انجمن داروسازان ایران در مورد کمبود داروی های بیهوشی است. کمبودی که به گفته‌ی او موجب شده از یک سو بیمارستان ها، به ویژه در بخش خصوصی بسیاری از اعمال جراحی غیر ضروری خود را کنسل کنند یا به تعویق بیاندازند و از سوی دیگر بیماران سرگردان، در ناصرخسرو یا شبکه های اجتماعی به دنبال تامین داروی مورد نیاز خود باشند.

فاطمی در ادامه با تاکید بر اینکه داروهای بیهوشی عمدتا در ایران از طریق واردات تامین می‌شوند و تولیدات داخلی نیز به مواد اولیه وارداتی وابسته هستند، به سالم خبر گفت: در حال حاضر داروهای کمک بیهوشی تزریقی (شل کننده عضلانی) مانند سوکسینیل کولین که اتفاقا ایرانی هم هستند کمیابند زیرا همانطور که گفتم تولید این داروها به شدت به مواد اولیه وارداتی وابسته است.

وی  تاکید کرد: در شرایطی که بسیاری از بیمارستان‌ها امکان تامین داروهای بیهوشی مورد نیاز خود را ندارند، بیماران برای انجام شدن جراحی‌های خود مجبورند این داروها را از مسیرهای ناامن و غیر رسمی مانند ناصرخسرو تامین کنند.

فاطمی ادامه داد: این در حالیست که نگهداری داروهای بیهوشی شرایط ویژه ای همچون وجود یخچال‌های خاص را طلب می کند. اما در ناصرخسرو رعایت این مسائل کمترین اهمیت را دارد. نتیجه آنکه بیماران از سر استیصال دارویی را با قیمت گزاف خریداری می کنند که ممکن است فاسد شده باشد. این مساله می تواند عوارض دارویی جبران ناپذیری را برای بیماران در پی داشته باشد و حتی به مرگ آنها بیانجامد.
 
نایب رییس انجمن داروسازان ایران با بیان اینکه در حال حاضر همه مراکز جراحی و  به ویژه مراکز جراحی خصوصی در مضیقه هستند ، افزود: این در حالیست که داروهای بیهوشی در بیمارستان باید به طور مداوم تامین شوند. اما در حال حاضر در برخی از بیمارستان‌ها از داروی آرام بخش و خواب‌آور یا گازهای بیهوشی ساعتی بیهوشی برای بیهوش کردن بیماران استفاده می‌شود که به طور قطع استفاده از داروی جایگزین برای بیهوشی بیماران ممکن است منجر به عوارض جانبی مختلف برای بیماران می‌شود.
 
وی در پاسخ به اینکه چرا به رغم کمبود ، به استناد اظهارات خود مسوولان سازمان غذا و دارو، این داروها از ایران قاچاق معکوس می‌شوند گفت: داروهای بیهوشی، داروهای متعارف داروخانه ای نیستند و تنها در اختیار داروخانه‌های بیمارستانی یا مراکز جراحی محدود قرار می گیرند. به عبارت دیگر این داروها مصرف عام ندارند. بنابراین قاعدتا این داروها باید در سامانه تی تک ثبت شوند.

فاطمی ادامه داد: یکی از راه‌های سد کردن مسیر قاچاق دارو و به‌ویژه داروهای کمیاب که ارز ترجیحی به آنها تعلق می گیرد اینست که تامین‌کنندگان این داروها ملزم به ثبت دارو در سامانه تی‌تک شوند.

وی افزود: راه حل دیگر رفع این چالش و موارد مشابه آن اینست که قیمت این داروها واقعی شود و حمایت قیمتی از بیمار با پرداخت به بیمه ها انجام شود؛ وگرنه پایین نگه داشتن مصنوعی و غیرعادی قیمت داروهای اینچنینی حتما وسوسه قاچاق و سودجویی را در بسیاری افزایش می‌دهد.

فاطمی تاکید کرد: در حال حاضر سازمان غذا و دارو اصرار دارد که عرضه این داروها کاهش پیدا نکرده و طبق سال‌های گذشته در حال انجام است. بنابراین تنها گزینه‌ای که کمبودها را توجیه می کند قاچاق این داروها و نشت آنها به بازارهای غیر رسمی و حتی کشورهای همسایه است که سریع‌تر باید برای مقابله با آن  تدبیری اندیشیده شود.