داروهای قاچاق مکشوفه را به هیچ‌وجه وارد چرخه‌ی مصرف نمی‌کنیم

سالم‌خبر: چندی پیش یک معاون سازمان اموال تملیکی اعلام کرد که سازمان غذا و دارو خلاف قانون داروهای قاچاق ضبط شده و متروکه در گمرک را تحویل نمی‌گیرد و هر بار در واکنش به استعلام ما جهت تعیین تکلیف داروها اعلام می دارد که داروهای مکشوفه را "منهدم کنید".

سیدحسین میرمعینی تاکید کرد که ۷۰ درصد از داروهای قاچاق، خروجی و ساخت کارخانه‌های داخلی است و داروهای مکشوفه را می توان مجددا در اختیار کارخانه سازنده قرار داد تا بررسی و آزمون کند که در صورت قابل مصرف بودن روانه بازار شود و در اختیار مصرف کننده قرار گیرد.

در این باره حیدر محمدی مدیر کل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو به سالم‌خبر گفت: اینکه گفته می‌شود ۷۰ درصد از داروهای قاچاق، ساخت کارخانه‌های داخلی هستند به هیچ عنوان صحیح نیست و فردی که این آمار را مطرح می‌کند باید مستندات آن را نیز ارائه کند. داروهای تولید داخل به داخل کشور که قاچاق نمی‌شوند معمولا به خارج از کشور قاچاق معکوس می‌شوند‌. به عنوان مثال اینکه گفته می‌شود روزی n درصد دارو قاچاق می‌شود در حالی که این آمارها حدودی است ! این درصدها در کجا به ثبت می‌رسند؟ ضمن اینکه ما این ادعای حدودی درباره قاچاق را نیز درست نمی‌دانیم اگر صحیح است گزارش دهند که بر چه اساسی اذعان داشته‌اند ۷۰ درصد قاچاق داروهای تولید داخل است.

وی در ادامه بیان کرد: باتوجه به اینکه دارو را بیمار مصرف می‌کند، یکسری پروتکل برای تایید دارو وجود دارد هرچند موضوع غذا نیز از اهمیت بسیاری برخوردارست اما دارو اهمیت ویژه‌تری دارد زیرا جان افراد در خطر است و کوچکترین مشکل در یک دارو ممکن است بیماری فرد را گسترده‌تر کند .

مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو درباره زنجیره نظارتی یک دارو از زمان تولید تا زمان تحویل به مصرف‌کننده عنوان کرد: از زمان تولید تا زمانی که دارو به دست مصرف‌کننده برسد زنجیره‌ ای بسته است؛ دارو از شرکت تولیدکننده به شرکت پخش تحویل داده می‌شود و شرکت پخش نیز به داروخانه و پس از آن به بیمار تحویل داده می‌شود اما اگر دارو از این زنجیره خارج شود دارو به عنوان داروی خارج از زنجیره یاد می‌شود و طبق قانون قابلیت مصرف ندارد و علتش این است که دارو شرایط نگهداری خاص دارد و باید در دما، نور و رطوبت خاصی نگهداری شود.
 
محمدی همچنین افزود: زمانی که دارو در این زنجیره ذکر شده قرار دارد کاملا تحت نظر پزشکان داروسازی است که در کارخانه تولیدکننده، شرکت پخش و داروخانه‌ها حضور دارند و دارو با نظارت آنان تحویل داده و گرفته می‌شود بنابراین در هر نقطه‌ای از این زنجیره که دارو خارج شود دارو از زنجیره نظارت ما نیز خارج شده و ما دیگر مطلع نیستیم که دارو در چه شرایطی « نور، سرما یا رطوبت» بوده است؛ باتوجه به این موارد، آیا کسی تمایل دارد دارویی که در اختیار یک فرد قاچاقچی و در یک محیط نامشخص بوده را مصرف کند ؟!
 
وی درباره پروسه آزمایش یک دارو اظهار کرد: ما یک نمونه از دارو را تست می‌کنیم زیرا این امکان وجود ندارد که همه داروها را آزمایش کنیم به عنوان مثال یک دارو را از میان چند دارو انتخاب می‌کنیم و از سلامت آن مطمئن می‌شویم اما چگونه مشخص خواهد شد که همه‌ی داروهای قاچاق در چه محیطی نگهداری شده‌اند و آیا سالم هستند یا خیر ! زمانی که دارو در یک شرایط استاندارد هم باشد مجدد آزمایش می‌شود اما دارویی که در شرایط استاندارد نبوده است این امکان وجود ندارد که متوجه بشیم دارو سالم هست یا نیست و ریسک بسیار بزرگیست که این دارو به مردم تحویل داده شود .
 
مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با تاکید بر اینکه سلامت و اصالت دارو به هیچ عنوان شوخی بردار نیست، تصریح کرد: ما نمی‌توانیم دارویی را که نمی‌دانیم از نظر صحت و سلامتی مورد تایید است را در اختیار مردم قرار دهیم این مسئولیت بسیار سنگین است و وزارت بهداشت هیچ‌گاه آن را نمی‌پذیرد‌.
 
وی در ادامه گفت: طبق قانون مبارزه با قاچاق، می‌توانیم سلامت مواد غذا را بررسی کنیم اما در زمینه دارو باتوجه به حساسیت خاص و دریافت‌کنندگان آن هیچ‌گاه نمی‌توانیم این ریسک را کنیم ضمن اینکه در قانون نیز از این موضوع پیشگیری شده است و آن دارو قابلیت بازگشت به چرخه توزیع را ندارد‌‌.
 
محمدی درباره تست داروهای موجود در گمرک عنوان کرد: این امکان وجود ندارد که همه داروها را آزمایش کنیم زیرا داروها دیگر قابلیت مصرف ندارند و باید همه آنها به دور ریخته شوند به عنوان مثال ممکن نیست از یک شربت اندکی از آن را تست کنیم و بقیه آن را به مردم بفروشیم؛ شاید در آینده تکنولوژی تشخیص صحت دارو در کشورپیشرفت اما امروز این امکان وجود ندارد و داروها باید یک به یک باز شوند تست‌های مختلف بر روی آنان صورت گیرد.
 
مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو درباره داروهای ترخیص نشده در گمرک بیان کرد: بحث میان سازمان غذا و دارو و گمرک برسر این است که گمرک نباید اجازه دهد داروهایی که ثبت سفارش ندارند به گمرک وارد شوند طبق قانون و مصوبه هیئت وزیران نه تنها دارو بلکه هر چیزی که ثبت سفارش ندارد اجازه ورود به گمرک را ندارند. ما بارها این موضوع را یادآوری و به گمرک نیز اعلام کرده‌ایم؛ اما هنوز حل نشده است و متاسفانه ما بعضا شاهد آن هستیم که داروهایی که ثبت سفارش ندارند به گمرک وارد می‌شوند که این موضوع اشکالاتی دارد به جهت آنکه زمانی که دارویی ثبت سفارش ندارد و به گمرک وارد می‌شود صاحب کالا فشارهایی وارد می‌کند که به عنوان مثال کالا را ترخیص کنید که این عملکرد صحیح نیست زیرا ما نیز نمی‌دانیم که اصالت دارو چیست و دارو در چه شرایطی وارد شده است.
 
وی درباره مجوز کالاهای وارداتی گفت: کالاها دو مدل هستند؛ یک مدل آن از سازمان غذا و دارو مجوز دارند اما صاحب کالا آن را ترخیص نمی‌کند به عنوان مثال برای ترخیص سرم، چون گمرک نیز انبار دارد اگر بخواهند سرم‌ را از آنجا نیز خارج کند باید مجدد آنها را در انبار نگهداری کنند که ممکن است مکانی برای آنها نداشته باشند ضمن اینکه هزینه نگهداری سرم‌ها بسیار است براین اساس صاحب کالا پول انبارهای گمرک را می‌دهد تا زمانی که بازار فروش آن را پیدا کند؛ این مسئولیت با گمرک است زیرا ما مجوز ترخیص آن را داده‌ایم بنابراین گمرک باید به صاحب کالا فشار وارد کند تا کالا را ترخیص کند .
 
محمدی در ادامه اظهار کرد: بخش دیگر هم کالاهایی هستند که هم از سازمان غذا و دارو مجوز ندارند هم ثبت سفارش ندارند که پیگیری این مورد نیز با گمرک است و نباید اجازه ورود می‌داده است و چون مجوز از ما هم ندارند ما نمی‌توانیم آنها را ترخیص کنیم بنابراین ما نیز می‌گوییم جنسی که مجوز ندارد را ترخیص نکنید یا اگر اشتباه کردید و وارد کردید آن را مرجوع کنید و در مقابل کالایی که از ما مجوز دارد را ترخیص کنید .