زنگ خطر برای صنعت بیوتکنولوژی کشور به صدا درآمده است

سالم‌خبر: کمیته‌ی ملی صنعت بیوتکنولوژی کشور طی چند سال گذشته تقریبا تعطیل است و به رغم اهمیت و بلوغ این صنعت در کشور رشد آن متوقف شده است.

فریدون مهبودی، عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات بیوتکولوژی کشور با بیان این مطلب گفت: شاید در گذشته با حضور وزیران سابق همیشه کمیته ملی بیوتکولوژی را داشتیم اما حال همه جلسات این کمیته تعطیل شده است. این امرزنگ خطری برای آینده ی این صنعت محسوب می‌شود و حتما از ما سوال خواهند کرد که چگونه یک ملت در حالی که توانست در این حوزه به قله افتخار برسد، مدت‌هاست در همان نقطه متوقف مانده است.

وی در تشریح راه اندازی صنعت بیوتکولوژی در کشور گفت: در سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۱ انیستیو پاستور بخش بیوتکنولوژی را راه‌اندازی کرد و سرمایه‌گذاری بسیاری انجام داد؛ همچنین دانشگاه صنعتی شریف در اوایل سال ۱۳۷۰ حوزه صنعتی دانشگاه را فعال کرد.  سال ۷۰ تا ۷۴ همه مقالات در حوزه بیوتکولوژی در کشور ۴ عدد بود . انستیتو رازی ، سازمان انتقال خون و سازمان پژوهش‌های کشور با یکدیگر همکاری کردند تا ۱۳ دانشجو فعال در حوزه بیوتکولوژی جذب کنند ضمن اینکه هیئت علمی به اندازه کافی نداشتند.

مهبودی در ادامه عنوان کرد: سال ۷۳ که من فعالیت خود را آغاز کردم شاهد حضور تعداد قابل توجهی از نیروهای روسی در انستیتو پاستور بودم که آنان مشغول فعالیت در حوزه بیوتکولوژی بودند ضمن آنکه برخی از آنان به عنوان استاد راهنما نیز بودند و برای من موضوع جالبی بود که کشور چنین ارتباطی را ایجاد کرده بود.

وی  همچنین افزود:اولین داروی ریکامبیننت، اینترفرون آلفا بود که آزمایشگاه رفرانس سازمان غذا و دارو هیچ امکاناتی برای تست آن نداشت . سال ۷۱ اتفاقات بسیار بزرگی رخ داد و این بود که با همکاری دفتر ریاست جمهوری با جذب نیروهای روسی جهت ترویج بیوتکنولوژی این حوزه کم کم به عنوان اولویت ملی شناخته شد. اولین جلسه کمیته با حضور رئیس جمهوری وقت، هاشمی رفسنجانی معاونین و محققان برگزار شد. پس از گذشت مدتی ، این اولویت ملی در وزارت صنعت نیز اثرات خود را نمایان کرد و وزارت صنعت نیز صندوقی با عنوان حمایت از صنایع الکترونیک داشت که آن را به صندوق حمایت از صنایع نوین تبدیل و از حوزه بایوتک نیز حمایت کرد.

عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات بیوتکولوژی کشور با اشاره به اینکه در شورای پژوهشهای کشور بخشی به عنوان کمیسیون بیوتکولوژی دایر شد، تصریح کرد: در سال ۷۵ تا ۷۶ از ما درخواست کردند که برنامه کوتاه مدت و بلندمدتی برای ایران تدوین کنیم در حالی که کشورهای مالزی، تایوان و ترکیه برنامه بایوتک ۲۰۲۰ را نوشته بودند و ایران هیچ برنامه‌ای نداشت براین اساس ما نیز برنامه‌های بلندمدتی را تدوین کردیم.

مهبودی با بیان اینکه پس از گذشت ۳۰ سال مالزی، تایوان و ترکیه نتوانستند هیچ فرآورده‌ بایوتکی وارد بازار کنند، عنوان کرد: ایران تاکنون ۲۲ فرآورده وارد بازار کرده است؛  تنها دلیل موفقیت ما این بود که حوزه بیوتکولوژی به عنوان اولویت ملی شناخته شد به این معنا که رئیس بانک مرکزی به اندازه‌ای خود را مسئول توسعه حوزه بیوتکولوژی می‌دانست که وزیر صنعت نیز در حال تلاش بود ضمن اینکه جلسات شورای عالی بیوتکولوژی به صورت منظم تشکیل و موضوعات رصد می‌شد.
 
وی در ادامه گفت: تکنولوژی موجود در ایران از لحاظ کیفیت و فرآیند در مقایسه با دنیا در رده برتر قرار دارد ولی هیچگاه آینده به احترام گذشته نمی‌ایستد و مسیر خود را دنبال می‌کند.
 
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات بیوتکولوژی کشور با اشاره به اینکه آینده حرکتی تعریف‌شده و خشن است، اظهار کرد: آینده، به هیچ موردی جز دستاوردهای خود توجه ندارد؛ آینده امروز بایوتک دیگر مانند گذشته نیست. آینده براساس پیشرفتهای حوزه بایو پیش می‌رود. رشد علم در بیوتکنولوژی طی ۵ ماه تقریبا دوبرابر می‌شود این سرعت، سرعتی بالاست. امروزه جین‌تراپی به عنوان محصولی که وارد بازار شده با قیمت ۴۷۵ دلار بیماران را درمان و از مرگ جلوگیری می‌کند و ممکن است این درمان جانی دیگر به آدمی ببخشد و دنیا را دگرگون و کشور را نجات دهد.
 
وی همچنین افزود: سال ۷۰ تا ۷۳ اگر گفته می‌شد که دارویی ۵ یا ۱۰ هزار دلار است مردم از تامین برنمی‌آمدند و گران بود امروز نیز همان است وقتی گفته می‌شود کاردیست ۴۷۵ دلارست، باز هم گران است اما به افراد جان می‌بخشد طبق آمار موجود دو یا سه نفر برای درمان خود به خارج از کشور رفتند. متاسفانه بیماری ال ای جان افراد زیر ۲۵ سال را می‌گیرد این در حالیست که جوانان سرمایه‌های کشور و هم برای خانواده ارزشمند هستند.براین اساس حاکمیت هم نمی‌تواند بگوید که به علت بی پولی نمی‌توانیم این دارو و درمان خاص را داشته باشیم و این موضوع از سوی مردم به ویژه خانواده‌هایی که فرزند بیماری دارند قابل‌قبول نیست.

مهبودی تاکید کرد: زمانی ما در این راه بالیدیم و رشد کردیم که این موفقیت به خواست حاکمیت بود که رئیس‌جمهوری در راس امور آن بود ولی امروز به جز معاونت علمی و ستاد توسعه هیچ ارگان حمایت‌کننده ای نداریم و سیاست ها و اقدامات به صورت جزیره‌ای است. به عنوان مثال وزارت صنعت وظیفه خود نمی‌داند که به این صنعت کمک کند و با اقدامات جزیره ای وزارت بهداشت یا وزارت علوم  این صنعت به عنوان اولویت و یک ارزش ملی محسوب نمی‌شود.
 
وی در ادامه گفت: این درمان اجتناب‌ناپذیر است چندین سال است که آغاز شده و ادامه نیز خواهد داشت فرایند آن پیچیده است اما سنگ بنای آن را از سال ۷۳ بنا نهاده‌اند که اگر نبود، حال کارتیسن در ایران وجود نداشت . بزرگترین حرکت در ایران، ایجاد زیرساخت‌ برای این امر بود .
 
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات بیوتکولوژی کشور با اشاره به اینکه امروز زنگ خطر برای این صنعت به صدا درآمده است، مطرح کرد: طی 6-5 سال اخیر، پروژه‌ای با عنوان بیوتکولوژی را نتوانسته‌ایم تعریف کنیم اینکه این صنعت به عنوان یک اولویت‌ ملی که همه در شکوفایی و رشد آن دخیل باشند و از رئیس جمهوری و حاکمیت تبعیت کنند در کشور وجود ندارد و یک زنگ خطری برای کشور محسوب می‌شود.

وی در ادامه گفت: نمی‌توانیم به خواست مردم بی‌توجه باشیم درحالی که این تکنولوژی در کشور وجود دارد نمی‌توانیم به فردی که فرزندش در حال مرگ است بی‌توجه باشیم هیچ عذری هم پذیرفته نیست. امکانات تولید و توسعه در کشور وجود دارد زمانی می‌توانیم بگوییم نیست که وجود نداشته باشد اما حال شرایط و امکانات موجودست و ثابت شده و ما می‌توانیم این حرکت را دنبال کنیم براین اساس هم نباید مشکلی پیش آید.
 
مهبودی درباره تجربیات ایران در حوزه تکنولوژی گفت: زمانی ما با کشورهای روسیه و کوبا تبادل نیروی انسانی و انتقال تجربیات و تکنولوژی داشتیم در حالی که اکنون از کشور روسیه جلوتر هستیم و محصولات خود را به آنان عرضه می‌کنیم از کشور کوبا ۱۲ تا ۱۳ سال جلوتر هستیم این تجربیات به آسانی کسب نشده است این دستاوردها حاصل تلاش دانشمندان با حضور و همکاری حاکمیت بوده است براین اساس باید مجدد دست به دست یکدیگر دهیم.