رونق بازار زیرزمینی داروی تاییدنشده لاغری رتاتروتاید در تلگرام و تیک‌تاک

سالم‌خبر: تحقیقات روزنامه گاردین از وجود یک بازار غیرقانونی و رو‌به‌رشد برای فروش داروی آزمایشی کاهش وزن با نام رتاتروتاید (Retatrutide) در فضای مجازی پرده برداشته است؛ بازاری که با تبلیغات فریبنده اینفلوئنسرهای تیک‌تاک و معاملات پنهانی در تلگرام و واتساپ داغ شده است.

به گزارش سالم‌خبر به نقل از گاردین، این دارو که هنوز در مرحله کارآزمایی بالینی قرار دارد و هیچ مجوزی برای فروش یا مصرف انسانی ندارد، توسط شرکت داروسازی آمریکایی Eli Lilly تولید می‌شود. رتاتروتاید به دلیل اثر هم‌زمان بر سه هورمون دستگاه گوارش – GLP-1، GIP و گلوکاگون – به عنوان «سه‌گانه G» (Triple G) شناخته می‌شود و در مطالعات اولیه توانسته است تا ۲۵ درصد از وزن بدن بیماران را کاهش دهد؛ عملکردی که آن را به «نسل بعدی اوزمپیک» معروف کرده است.

با این حال، گاردین گزارش می‌دهد که فروش این دارو در شبکه‌های اجتماعی به‌طور گسترده در حال انجام است. در تلگرام، گروه‌هایی با بیش از ۹ هزار عضو عکس‌های قبل و بعد از مصرف، ویدئوهای آموزشی تزریق و تبلیغات «تحویل ۴۸ ساعته در بریتانیا» منتشر می‌کنند.

فروشندگان خریداران را به واتساپ هدایت می‌کنند و در آنجا جزئیات خرید و ارسال را هماهنگ می‌کنند. قیمت هر قلم تزریق از ۱۶۰ پوند برای ۲۰ میلی‌گرم شروع می‌شود و فروشندگان در پاسخ به پرسش‌ها درباره اصالت دارو می‌گویند: «نمی‌توان مطمئن بود». هیچ‌کدام از فروشندگان درباره شرایط جسمی یا سوابق دارویی خریداران سؤال نمی‌پرسند.

در برخی کانال‌ها، بسته‌های سیاه‌رنگ با برچسب پستی «Royal Mail» به‌عنوان محموله‌های جدید تبلیغ می‌شوند. یکی از پست‌ها نوشته بود: «بار جدید رسید، هشت نفره بار زدیم!»

در تیک‌تاک نیز تعدادی از اینفلوئنسرها، از جمله کاربر آمریکایی Jon Kluth با بیش از ۲۲۶ هزار دنبال‌کننده، و کاربر بریتانیایی @MappyMyGains، این دارو را به‌عنوان «تحول در تناسب‌اندام» تبلیغ کرده و با کد تخفیف یا لینک مستقیم، کاربران را به صفحات فروش هدایت کرده‌اند. چند حساب دیگر از جمله @clairejoy86 نیز ویدئوهایی با هشتگ‌های لاغری منتشر کرده‌اند که بعد از تماس گاردین با پلتفرم، حذف شده‌اند.

شرکت TikTok در پاسخ رسمی اعلام کرده است که محتوای ناقض مقررات را حذف و جست‌وجوی هشتگ‌های مرتبط را مسدود کرده است. سخنگوی Telegram نیز گفت این پلتفرم روزانه میلیون‌ها محتوای مضر از جمله «سوءاستفاده از داروهای کنترل‌شده» را حذف می‌کند.

پزشکان و داروسازان هشدار داده‌اند که فروش داروهای در مرحله آزمایش می‌تواند خطرناک باشد، زیرا منشأ ترکیبات ناشناخته است و ممکن است با مواد غیرمجاز مخلوط شوند. به گفته کارشناسان، افزایش قیمت داروهای مجاز کاهش وزن مانند Mounjaro و Wegovy، مردم را به سمت این نسخه‌های غیرقانونی و بدون نظارت سوق داده است.

طبق قوانین دارویی بریتانیا (Human Medicines Regulations 2012)، تبلیغ یا فروش داروهای فاقد مجوز برای مصرف انسانی جرم محسوب می‌شود و می‌تواند منجر به جریمه نقدی، پیگرد قضایی یا حبس شود.

در حالی‌که رتاتروتاید هنوز در فاز سوم آزمایش‌های بالینی قرار دارد، گسترش بازار سیاه این دارو، یک‌بار دیگر نشان می‌دهد که چگونه موج جهانی داروهای لاغری – از اوزمپیک تا مانجارو – در حال ایجاد سایه‌ای خطرناک از مصرف خودسرانه و بی‌ضابطه دارو در فضای مجازی است.