انحراف و درماندگی سیاستگذاران از طراحی راهبردی برای افزایش جمعیت کشور:
زوج‌های ایرانی چرا تمایلی به فرزندآوری ندارند؟
تاریخ انتشار :
شنبه ۲۳ ارديبهشت ۱۴۰۲ ساعت ۱۸:۲۲
کد مطلب : ۱۴۴۱۸
سالم‌خبر: معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران در حالی خبر از کاهش 3.3 درصدی رشد جمعیت ایران طی چهار دهه‌ی گذشته می‌دهد که دو دلیل عمده‌ی عدم تمایل زوج‌ها به فرزندآوری را نگرانی از تأمین آینده فرزندان جدید و داشتن تعداد فرزندان کافی و همچنین نتیجه سیاست‌های کنترل جمعیت و ترویج فرهنگ "دو فرزند کافی است، دانسته است.
سید محمد طباطبایی در بیان دلایل خود دراین باره هیچ‌گونه اشاره ای به شرایط اقتصادی فلاکت‌بار و ابرتورم حاکم بر جامعه که درپی آن موجب سقوط آمار ازدواج و رشد شمار طلاق در جامعه شده است، نکرده و تنها به دلایلی اکتفا می کند که باز هم به کار بردن سیاست "همه‌ی تقصیرها بر گردن دولت‌های پیشین است" را تداعی می‌کند.
به طور قطع بدون شناخت دلایل عدم تمایل زوج‌ها به فرزندآوری نمی‌توان راه‌حل‌های ساختاری و موثر برای ترغیب ایرانی‌ها به فرزندآوری و افزایش جمعیت کرد. کمااینکه گسترش چارت‌های اداری و تشکیل قرارگاه، ستادها و فراکسیون‌های مختلف نیز برای این مهم کارساز نیست، نبوده و نخواهد بود. همچنان که وام و سهمیه خودرو و ... در دولت سیزدهم تاکنون کاری از پیش نبرده است.
به گفته‌ی طباطبایی شاخص‌های جمعیتی ایران در وضعیت هشدار قرار دارد و با نرخ رشد جمعیت کمتر از یک درصد به سرعت در حال حرکت به سمت پیری است.
وی با بیان این‌که "در زمان حاضر جمعیت کشور ما حدود ۸۵ میلیون نفر است"، افزود: نرخ رشد جمعیت کشور در سال ۱۳۶۵ حدود ۳.۹ درصد بود یعنی این که سالانه ۳.۹ درصد به جمعیت کشور اضافه می‌شد و در سال‌های اخیر نرخ رشد دائماً کاهش پیدا کرده است تا این که در سرشماری سال ۹۵ به ۱.۲ درصد رسید و تا پایان سال ۱۴۰۰ نرخ رشد جمعیتی کشور به ۰.۶درصد و کمتر از یک درصد رسیده است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: در ۲۰ساله آینده نرخ رشد جمعیتی منفی را در کشور تجربه خواهیم کرد و این میزان پایین‌ترین نرخ باروری منطقه غرب آسیا و جهان اسلام در ایران خواهد بود.
وی گفت: مهم‌ترین شاخص در تحولات جمعیت شاخص نرخ باروری است؛ سال ۱۳۶۵ نرخ باروری ما ۵.۶ فرزند به‌ازای هر زن بود که این میزان در زمان حاضر به ۱.۶ رسیده است.
دو علت عدم‌تمایل به فرزندآوری
اما اظهارات طباطبایی درباره دلایل عدم‌تمایل به فرزندآوری اینجا جالب می‌شود که او بیان می‌دارد: طبق آخرین پیمایش ملی که در کشور انجام شد و در آن دلایل تمایل و عدم‌تمایل به فرزندآوری بررسی شد، دو علت اصلی اولیه افراد برای عدم‌تمایل به فرزندآوری، نگرانی از تأمین آینده فرزندان جدید و داشتن تعداد فرزندان کافی بوده است. بخشی از این نگاه در واقع نتیجه سیاست‌های کنترل جمعیتی ما در سال‌های قبل و ترویج فرهنگ "دو فرزند کافی است" و " فرزند کمتر، زندگی بهتر" است.
وی خاطرنشان کرد: در صورت ادامه روند فعلی در سال ۱۴۳۰ حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور ما سالمند خواهند بود؛ یعنی به‌ازای هر سه نفر یک سالمند خواهیم داشت.
سید محمد طباطبایی در بیان دلایل خود دراین باره هیچ‌گونه اشاره ای به شرایط اقتصادی فلاکت‌بار و ابرتورم حاکم بر جامعه که درپی آن موجب سقوط آمار ازدواج و رشد شمار طلاق در جامعه شده است، نکرده و تنها به دلایلی اکتفا می کند که باز هم به کار بردن سیاست "همه‌ی تقصیرها بر گردن دولت‌های پیشین است" را تداعی می‌کند.
به طور قطع بدون شناخت دلایل عدم تمایل زوج‌ها به فرزندآوری نمی‌توان راه‌حل‌های ساختاری و موثر برای ترغیب ایرانی‌ها به فرزندآوری و افزایش جمعیت کرد. کمااینکه گسترش چارت‌های اداری و تشکیل قرارگاه، ستادها و فراکسیون‌های مختلف نیز برای این مهم کارساز نیست، نبوده و نخواهد بود. همچنان که وام و سهمیه خودرو و ... در دولت سیزدهم تاکنون کاری از پیش نبرده است.
به گفته‌ی طباطبایی شاخص‌های جمعیتی ایران در وضعیت هشدار قرار دارد و با نرخ رشد جمعیت کمتر از یک درصد به سرعت در حال حرکت به سمت پیری است.
وی با بیان این‌که "در زمان حاضر جمعیت کشور ما حدود ۸۵ میلیون نفر است"، افزود: نرخ رشد جمعیت کشور در سال ۱۳۶۵ حدود ۳.۹ درصد بود یعنی این که سالانه ۳.۹ درصد به جمعیت کشور اضافه می‌شد و در سال‌های اخیر نرخ رشد دائماً کاهش پیدا کرده است تا این که در سرشماری سال ۹۵ به ۱.۲ درصد رسید و تا پایان سال ۱۴۰۰ نرخ رشد جمعیتی کشور به ۰.۶درصد و کمتر از یک درصد رسیده است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: در ۲۰ساله آینده نرخ رشد جمعیتی منفی را در کشور تجربه خواهیم کرد و این میزان پایین‌ترین نرخ باروری منطقه غرب آسیا و جهان اسلام در ایران خواهد بود.
وی گفت: مهم‌ترین شاخص در تحولات جمعیت شاخص نرخ باروری است؛ سال ۱۳۶۵ نرخ باروری ما ۵.۶ فرزند به‌ازای هر زن بود که این میزان در زمان حاضر به ۱.۶ رسیده است.
دو علت عدم‌تمایل به فرزندآوری
اما اظهارات طباطبایی درباره دلایل عدم‌تمایل به فرزندآوری اینجا جالب می‌شود که او بیان می‌دارد: طبق آخرین پیمایش ملی که در کشور انجام شد و در آن دلایل تمایل و عدم‌تمایل به فرزندآوری بررسی شد، دو علت اصلی اولیه افراد برای عدم‌تمایل به فرزندآوری، نگرانی از تأمین آینده فرزندان جدید و داشتن تعداد فرزندان کافی بوده است. بخشی از این نگاه در واقع نتیجه سیاست‌های کنترل جمعیتی ما در سال‌های قبل و ترویج فرهنگ "دو فرزند کافی است" و " فرزند کمتر، زندگی بهتر" است.
وی خاطرنشان کرد: در صورت ادامه روند فعلی در سال ۱۴۳۰ حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور ما سالمند خواهند بود؛ یعنی به‌ازای هر سه نفر یک سالمند خواهیم داشت.
