کمبود داروهای اپی‌نفرین، ایمینورال ، نیتروگلیسیرین و ...بیماران را جان به لب کرده است

سالم‌خبر: کمیاب شدن برخی داروهای حیاتی بیمارستانی همچون اپی‌نفرین (برای درمان اضطراری واکنش‌های حاد آلرژیک)، نیتروگلیسیرین و همچنین داروی ایمینورال (برای پیوند اعضاء) بیماران را جان به لب کرده است.

محمد طاهری، داروساز و کارشناس حوزه دارو درباره‌ی علت کمیاب شدن برخی داروها گفت: دلیل عمده کمبودها و محدودیت در واردات داروهای خارجی، افزایش قیمت ارز است. امروزه این داروها یا موجود نیستند یا اگر هم در کشور وجود داشته باشند، قیمت بالایی دارند؛ خصوصاً داروهای مربوط به بیماران تالاسمی و سرطانی. ما در تهیه اقلام دارویی این بیماران دچار چالش‌های فراوانی هستیم. به دلیل اینکه ارز مربوط به تأمین دارو از حالت ترجیحی به حالت نیمایی تغییر پیدا کرده، هزینه تولید دارو برای تولیدکنندگان هم افزایش یافته است. از سوی دیگر در زمینه تولید دارو، ما در طول سال جاری به طور مکرر با تغییرات قیمتی روبه‌رو شدیم؛ مثلاً اگر در سال‌های گذشته تنها یک‌‎بار در سال تغییر قیمت داشتیم، امسال دیدیم که قیمت یک دارو دو تا سه مرتبه تغییر کرد تا قیمت رسمی آن از سوی سازمان غذا و دارو اعلام شود.

وی درباره وضعیت فعلی دارو در کشور همچنین اظهار داشت: بحران‌های دارویی برای بعضی از داروها برطرف شده، اما کلیت این ماجرا ختم به خیر نشده ‌است؛ به عبارتی کمبود برخی از داروها که از حساسیت بالاتری برخوردار بودند، جبران شده اما همچنان دسته دیگری از داروها تا حدودی دچار کمبود هستند؛ مثل آنتی‌بیوتیک‌ها و شربت‌های مخصوص کودکان.

وی در مورد شرایط فعلی و کمبود دارو افزود: کمبود داروهای باکیفیت خارجی همچنان دچار کمبودند که در این میان، برخی بیماران تالاسمی از داروهای خارجی استفاده می‌کنند، چرا که داروی ایرانی پاسخگوی روند درمان نیست و یا برای بیمار عوارض دارد. هرچند که سیاست‌های دولت و کشور بر افزایش مصرف داروهای تولید داخل متمرکز است، اما باید به این نکته توجه داشت که در برخی موارد بدن این بیماران قادر به ادامه مصرف و پذیرش داروی ایرانی نیست و باید به فکر داروی جایگزین بود. همچنین داروی ایمینورال [که در جلوگیری از رد پیوند کلیه، کبد، قلب، مغز استخوان یاسایر ارگان‌ها کاربرد دارد] برای بیماران پیوندی، مدتی به‌شدت کمیاب شد و الآن به صورت قطره‌چکانی و محدود توزیع می‌شود که مسلماً چنین وضعیتی پاسخگوی کامل نیازهای بیماران پیوندی نخواهد بود. امروزه نه‌تنها داروی خارجی نایاب است، بلکه نسخه داخلی آن دارو هم به علت محدودیت در کمیت، آنطور که باید نیاز بیماران را رفع نمی‌کند.

طاهری در ارزیابی خود از طرح دارویاری همچنین گفت: دارویار طرحی نیست که صرفاً یک ارگان مثل وزارت بهداشت از آن حمایت کند و پشت آن باشد که به خوبی اجرا شود؛ چنین طرحی نیاز به پشتوانه‌های دولتی دارد و باید در زمان معین، مقدار مشخصی بودجه به آن تزریق شود. یعنی اگر این بودجه از طرف سازمان‌های بیمه‌گر کشور تأمین و به موقع تزریق نشود، اساساً چنین طرحی ناکارآمد خواهد بود و در میانه راه دچار مشکل می‌شود. این بودجه هم باید مقدار کافی داشته باشد و هم در زمان مناسب تأمین شود تا فشار نقدینگی بر مردم و داروخانه‌ها تحمیل نشود. چنین اتفاقی تنها زمانی میسّر خواهد بود که تمام سازمان‌های دخیل در ماجرا به درستی به وظایف خود عمل کنند.

این کارشناس دارو درباره بودجه دارو و تجهیزات سال 1402 اظهار داشت: به نسبتِ افزایش هرروزه قیمت دارو و تجهیزات، چنین رقمی به هیچ وجه در این زمینه کافی نخواهد بود. رئیس سازمان غذا و دارو نیز در صحبت‌های خود اشاره داشتند که حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از انتظارات ما از بودجه طرح دارویار که خواستار تصویب آن بودیم، در بودجه لحاظ شده است. مطمئناً درصدِ باقی‌مانده، که در بودجه لحاظ نشده، در واقع همان هزینه پنهانی است که دارویار در بر دارد و این کمبود بودجه در دراز مدت باعث نارسایی این طرح می‌شود.

وی همچنین یادآور شد: خوشبختانه رفتار و عملکرد سازمان غذا و دارو در برخورد با صنایع داروسازی نسبت به قبل کمی ملایم‌تر شده‌ است؛ به طور مثال روند قیمت‌گذاری، تا حدودی به سمت و سوی نظر صنایع داروسازی متمایل‌تر شده و به عبارتی خواسته‌های آنها شنیده و برآورده می‌شود. اما هنوز بخشی از مشکلات در زمینه تأمین ارز، ترخیص و در حوزه زمانی پابرجاست؛ منظور از مشکل زمانی، طولانی بودن برخی پروسه‌های اداری است که باعث اتلاف وقت می‌شود و سبب می‌گردد دارو در وقت مقرر وارد بازار نشود و زمان طلایی برای توزیع از دست برود. چنین موضوعی هم برای تولیدکننده دارو هم برای واردکننده آن زیان‌بار و مشکل‌ساز است./ خبرآنلاین