نظام دارویی کشور بر مدار توان اعمال فشار می‌چرخد

سالم خبر: امور نظام دارویی کشور به رغم نقاط مثبت و قوت آن، بر مدار توان اعمال فشار بیشتر می چرخد یعنی هرکس بتواند فشار بیشتری وارد کند می تواند امتیاز بیشتری بگیرد و کار خود را پیش ببرد.

ابوالحسن احمدیانی عضو هیات علمی دانشکده داروسازی شهید بهشتی و عضو هیات اجرایی قرارگاه غذا و دارو در نشست معرفی 10 روند برگزیده جهانی درسیاست های اقتصاد سلامت گفت: نقاط قوت و مثبت در نظام دارویی ایران بسیار زیاد است به ویژه در حوزه شاخص هایی همچون مقرون به صرفه بودن، در دسترس بودن و... اما آنچه خلا آن بیشتر به چشم می خورد این است که این حوزه رگولیتد و علمی نیست و امور بر مدار توان اعمال فشار بیشتر می چرخد.

وی با بیان اینکه من هیچ وابستگی یا تعارض و تضاد منافعی در جایی ندارم ادامه داد: اولین ایراد نظام سلامت ما که من از سال ۷۷ به طور مرتب و رسمی آن را مطرح کرده ام این است که چرا باید حتما وزیر بهداشت ما پزشک باشد در حالی که در این حوزه ما بیشتر به کسانی نیاز داریم که با مباحث اقتصادی آشنایی داشته باشند. در واقع نبود متخصصان اقتصادی در نظام سلامت و از جمله بیمه های ما که آگاه به مباحث اقتصادی و حساب های سلامت باشند، آفتی است که دهه ها گریبانگیر این بخش شده و کسی به آن توجه نمی کند.

این عضو قرارگاه غذا و دارو همچنین تاکید کرد: بسیاری نقد می کنند که چرا نماینده سازمان‌های بیمه گر در جلسات کمیسیون قیمت گذاری دارو حضور ندارد و به جای آن کسانی حضور دارند که اساسا جایگاه آنها در آنجا نیست. افرادی که شاید حضور فیزیکی در کمیسیون ها نداشته باشند اما قدرت آن را دارند که این کمیسیون ها را برای ماه ها و حتی سال ها به تعطیلی بکشانند که این البته نقد به جایی است.

احمدیانی ادامه داد: اما حرف من این است که مگر نماینده بیمه ها در کمیسیون هایی که داروها را وارد لیست بیمه ها می کنند حضور ندارند؟ البته که حضور دارند اما نمی توانند مانع ورود برخی داروها به لیست شوند و اساسا ورود دارو به لیست بیمه ها روند معقول و علمی و منطقی ای را طی نمی کند. بنابراین آنچه مشخص است این است که بیمه های ما از فقدان متخصصان اقتصادی و آگاه به مسائل اقتصاد سلامت در رنج اند و طی دهه های گذشته نیز برای رفع این مشکل کاری نکرده اند.

وی تاکید کرد: این مشکل نه فقط در بیمه ها بلکه در سایر حوزه هایی که برای سایر حوزه سلامت همچون کمیسیون قیمت گذاری دارو هم وجود دارد؛ مثلا افرادی که با چم و خم و مسائل فنی آن حوزه به خوبی درگیر و از آنها آگاهی داشته باشند در این مراکز تصمیم گیری حضور ندارند و همین مساله موجب شده تا ما مدام با مشکلات تکراری مواجه باشیم. مثلا در یک دوره که بحث قیمت گذاری داروهای  OTC مطرح بود تنها به علت شکایت یک فرد، بلوایی برسر افزایش قیمت چند برابری دارویی همچون آسپرین به پا شد. 

احمدیانی ادامه داد: در آن زمان من به دوستان و نمایندگان مجلس گفتم اینها داروهایی است که همه زیر ۵۰ تا تک تومان قیمت دارند و برخی از آنها بیش از یک دهه است که افزایش قیمتی نداشته اند وقتی می گوییم قیمت فلان کالا چهار برابر شده باید بدانیم که مثلا یک میلیارد تومان بوده که حالا شده چهار میلیارد یا ۲۰ تومان بوده و حالا شده ۸۰ تومان.

وی ادامه داد: حتی در سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف کننده هم وضع به همین منوال است و آنجا هم فقط تلاش می شود که قیمت بالا نرود بدون آنکه حرف هایشان مبتنی بر استدلال های علمی باشد یا تعریف روشنی از پروسه درمان، نتیجه و جایگزین های آنها داشته باشند. این در حالیست که باید در هر کدام از این مراکز و کمیسیون ها مشاوران و افرادی باشند تا به آنها درباره مسائل فنی توضیح دهند و مثلا در حوزه دارو از تفاوت پروسه تولید مثلا دو قرص استامینوفن و سدیم والپرات بگویند. در غیاب این متخصصان است که نظامی مانند نظام cost plusبر قیمت گذاری داروهای ما حاکم می شود.

احمدیانی ادامه داد: همین الان سازمان تامین اجتماعی نمی تواند تعارضات درونی خود را رفع کند و در سایه همین تعارضات از یک سو تیپیکو درخواست افزایش قیمت داروها را می دهد و از دیگر سو بیمه تامین اجتماعی اصرار دارد به هر قیمتی، قیمت داروها را پایین نگه دارد.

وی تصریح کرد: این ها مشکلاتی است که باید در دانشگاه ها و به دست اساتید و دانشجویان اقتصاد سلامت و اقتصاد دارو حل شود. در این مراکز باید مشکلات به روش علمی موشکافی و برای آنها راه حل ارائه شود و در اختیار سیاست گذاران قرار بگیرد تا در عین تلنگر زدن به آنها، مسیر صحیح را نیز نشان دهد.