رضایت ازدواج در میان پزشکان؛ کدام تخصص‌ها جلوترند؟

سالم‌خبر: نتایج یک نظرسنجی منتشرشده از سوی Medscape نشان می‌دهد میزان رضایت از زندگی زناشویی در میان پزشکان، بسته به تخصص پزشکی، تفاوت معناداری دارد؛ یافته‌ای که بار دیگر نقش تعادل کار و زندگی را در حرفه‌های پرتنش پزشکی برجسته می‌کند.

به گزارش سالم‌خبر بر اساس این داده‌ها، پزشکان متخصص ریه با ۹۱ درصد رضایت از ازدواج در صدر فهرست قرار دارند. پس از آن، متخصصان گوش‌وحلق‌وبینی و غدد و دیابت هر کدام با ۹۰ درصد و چشم‌پزشکان با ۸۹ درصد در رده‌های بالای جدول دیده می‌شوند. این تخصص‌ها عموماً از برنامه کاری قابل پیش‌بینی‌تر و فشار اورژانسی کمتری نسبت به برخی رشته‌های دیگر برخوردارند.

رشته‌هایی مانند نورولوژی، قلب، جراحی عمومی، ارتوپدی، کودکان و نفرولوژی با رضایت زناشویی در بازه ۸۴ تا ۸۶ درصد قرار گرفته‌اند. این آمار نشان می‌دهد که حتی در تخصص‌های پرمسئولیت، امکان حفظ ثبات نسبی در زندگی شخصی وجود دارد؛ هرچند فشار کاری همچنان یک عامل تعیین‌کننده است.

انکولوژی با ۷۴ درصد و درماتولوژی با ۷۰ درصد رضایت کمترین میزان رضایت زناشویی را ثبت کرده‌اند. تحلیل‌گران Medscape معتقدند در مورد انکولوژی، مواجهه مداوم با بیماران بدحال و فشار روانی ناشی از تصمیم‌های حیاتی می‌تواند بر روابط خانوادگی اثرگذار باشد. در مقابل، جایگاه پایین‌تر درماتولوژی بیش از آنکه به فشار کاری مربوط باشد، می‌تواند ناشی از ترکیب عوامل شغلی، انتظارات فردی و سبک زندگی باشد.


کارشناسان سلامت شغلی تأکید می‌کنند این آمارها به‌معنای قضاوت قطعی درباره کیفیت زندگی پزشکان نیست، بلکه تصویری کلی از رابطه میان نوع تخصص، فشار کاری و رضایت شخصی ارائه می‌دهد. با افزایش توجه نظام‌های سلامت به فرسودگی شغلی پزشکان، چنین داده‌هایی می‌تواند مبنایی برای بازنگری در ساختارهای کاری و حمایت‌های روانی–اجتماعی از جامعه پزشکی باشد.

در ایران چه خبر است؟ بر اساس بررسی منابع در دسترس، در ایران آمار رسمی، منظم و منتشرشده‌ای درباره میزان رضایت زناشویی پزشکان به تفکیک تخصص پزشکی وجود ندارد یا دست‌کم به‌صورت عمومی منتشر نشده است.

پژوهش‌های داخلی عمدتاً بر محورهایی مانند فرسودگی شغلی، رضایت شغلی، استرس کاری، کیفیت زندگی کاری و سلامت روان پزشکان و کادر درمان متمرکز بوده‌اند و اگرچه در برخی از آن‌ها به متغیرهایی مانند رضایت از زندگی یا تعارض کار و خانواده اشاره شده، اما بررسی مستقیم و نظام‌مند رضایت زناشویی به تفکیک تخصص در ادبیات پژوهشی ایران به‌طور مشخص دیده نمی‌شود.

بنابراین نمی‌توان با قطعیت گفت چنین پژوهشی هرگز انجام نشده است، اما در حال حاضر شواهدی از انتشار نتایج آن در سطح ملی یا رسانه‌ای وجود ندارد و خلأ داده‌ای در این حوزه همچنان محسوس است؛ خلأیی که می‌تواند مبنای یک مطالعه اجتماعی–سلامتی مهم درباره اثر فشار کاری پزشکی بر زندگی خانوادگی در ایران باشد.