در مورد واکسن‌ها باید با مردم حرف زد؛ حرف زدن وراجی نیست
تاریخ انتشار :
يکشنبه ۱۳ تير ۱۴۰۰ ساعت ۱۵:۴۶
کد مطلب : ۱۰۰۴۷
سالم‌خبر: واکسن ساختن فرایندی تخصصی است و در جامعه کم‌اعتماد ایران، باید اطلاع‌رسانی درباره واکسن، به تیمی از متخصصان و دانشمندان واکسن‌ساز واگذار می‌شد. آنها باید با مردم حرف می‌زدند. حرف زدن با مردم وراجی کردن نیست.
محمد فاضلی، جامعه شناس با بیان این مطلب گفت: استراتژی ارتباطی باید به روش دیگری انجام می گرفت تا اعتماد مردم بیشتر جلب می‌شد. خوب بود اول سابقه واکسن‌سازی در کشور به عنوان یک سابقه روشن و خوب به مردم معرفی می‌شد، توانایی‌های کشور را می‌گفتند، از تولید و صادرات و همکاری‌های علمی واکسن‌سازهای کشور با مردم حرف زده می‌شد؛ و در کنار دادن اطلاعات درباره بقیه واکسن‌های کرونا در جهان، واکسن ایرانی هم بدون اغراق، بدون طمع ماهیگیری سیاسی از آن، بدون تلاش برای دیده شدن مقامات سیاسی و مدیران
بوروکراسی، تنها در چارچوب یک تلاش علمی ملی به مردم معرفی می‌شد. من درست به همین دلیل است که بارها گفته‌ام مدیریت کرونا امر بین‌رشته‌ای و چندرشته‌ای است، یعنی حتی ارتباطات با مردم بر محور کرونا و واکسن هم تخصص می‌خواهد. ساز و کار ارتباط‌گیری و مدیریت اجتماعی کرونا نقصان جدی داشته است.
دستگاه یا دستگاه‌های متولی واکسیناسیون می‌توانند چندین برنامه برای ساختن اعتماد داشته باشند. اینها پیشنهاد است از جانب کسی که از صحنه واقعی عمل واکسیناسیون دور است و حتماً آدم‌های درون میدان در تعامل چندرشته‌ای می‌توانند پیشنهادهای بهتری داشته باشند یا اشکالات این پیشنهادهای من را نشان دهند، اما به هر حال فکر می‌کنم این کارها شدنی است.
یک. ارائه روزانه اطلاعات مربوط به تولید، توزیع و مصرف واکسن در دنیا به نحوی
که جایگاه ایران در واکسیناسیون – هر چه که هست، خوب یا بد – مشخص شود. فرض کنید اصلاً جایگاه کشور در واکسیناسیون در دنیا بد است، این‌که خود دستگاه متولی بگوید بهتر است، چون اگر هم نگوید شبکه اجتماعی و فضای مجازی دارد برای مردم جا می‌اندازد که جایگاه کشور بد است و نگفتن هم تأییدکننده همین است. در ضمن، با گفتن این‌که جایگاه کشور در واکسیناسیون در دنیا خوب نیست، فشار اجتماعی برای بهتر عمل کردن ایجاد می‌شود. مردم هم در ضمن می‌فهمند که وضع بقیه کشورها چگونه است و آیا ما تنها کشور دنیا هستیم که واکسیناسیون گسترده نداشته‌ایم و بقیه دنیا همه واکسن زده‌اند، یا نه، ما هم مثل بسیاری کشورهای دیگر حتی با سطح توسعه بالاتر، بدون تحریم و... جایگاهی متوسط داریم.
دو. من همواره گفته‌ام که دستگاه‌های اجرایی در ایران گیر «دست‌ورزان
گُنگ‌زبان» افتاده‌اند. اینها کسانی هستند که فکر می‌کنند اگر سرشان را زیر بیندازند و کار کنند، کافی است. دنیای جدید این گونه نیست، شما باید با مردم، حرف بزنید، دقیق، روشن، شفاف و با اطلاعات کافی و به زبان قابل فهم حرف بزنید. حرف زدن با مردم وراجی کردن نیست، اطلاعات دقیق، درست، قابل اعتماد، معتبر و به‌موقع دادن و درک کردن واکنش مردم و در واکنش به واکنش مردم پاسخ دادن است. این کار خودش علم است. وظیفه اصلی گفت‌وگو با مردم، از ابهام درآوردن مردم، آرامش روانی دادن (نه کاذب)، به حساب آوردن، اعتماد ساختن و تسهیل فرایند کار است.
این گفت‌وگو بر محور واکسن چگونه باید باشد؟ شرح دقیق فرایندهای تولید واکسن داخلی، خرید واکسن خارجی، مقادیر وارد شده، شیوه اولویت‌بندی گروه‌های سنی و... برای تزریق، و مشخص کردن دقیق تعداد
دُز واکسن تزریق شده به نحوی که مردم بتوانند اعتماد کنند، در شمار ویژگی‌های این گفت‌وگوست. انجام این کارها طراحی می‌خواهد.
کیفیت سخن گفتن در چنین موضوعات حساسی خیلی مهم است. هر مقامی که می‌خواهد درباره واکسن حرف بزند باید حساب‌شده بگوید. نمی‌شود در موضوعی به این اهمیت، بی‌حساب و کتاب از بخش خصوصی، خرید و فروش واکسن و مسائل این‌چنینی حرف زد. هر کدام از اینها اعتمادشکن است. بنابراین ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت بهداشت باید خیلی تخصصی با رویکردی اجتماعی، ارتباطی و رسانه‌ای با مسأله واکسیناسیون با هدف اعتمادسازی مواجه شود. من تاکنون شاهد چنین رویکردی نبوده‌ام. اگر این رویکرد تخصصی اعتمادسازی به واکسیناسیون شکل بگیرد، واکسن علیه کرونا به واکسن علیه بی‌اعتمادی هم بدل می‌شود.
