هاله حامدی فر، نائب رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی و مدیرعامل هلدینگ دارویی سیناژن در گفتوگو با سالمخبر:
سالمخبر: سوبسید دارو باید به دست مصرفکنندهی نهایی برسد. مسیر رساندن این سوبسید به دست مردم اگرچه مسیرعجیب و غریبی نیست اما کاسبی شیرین برخی با این ارز موجب شده است آنان به بهانهی افزایش قیمت دارو و عدم دسترسی مردم به دارو بر ادامه و ماندگاری آن اصرار ورزند.
هاله حامدی فر، نائب رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی در گفتوگو با سالمخبر با بیان این مطلب افزود: یکی از مشکلزاترین مواردی که در حال حاضر به صنعت داروی کشور تحمیل شده و از جهات مختلف تامین، تولید و صادرات دارو را در کشور تحت فشار قرار داده است ارز سوبسیدی است. این ارز از بسیاری جنبهها همچون اتلاف وقت مدیران و عدم فرصت برای پرداختن به فعالیتهای ساختاری میتواند به صنایع دارویی کشور صدمه وارد کند.
وی تاکید کرد: این در حالیست که در هیچ جا سوبسید را از ابتدای زنجیرهی تولید تزریق نمیکنند تا مورد سوءاستفاده و هدررفت قرار گیرد.
حامدی فر با تاکید براینکه سوبسید را باید به دست مصرف کننده ی نهایی رساند، تصریح کرد: در مورد دارو به عنوان کالایی که از ارز دو نرخی استفاده می کند مسیر رسیدن سوبسید به بیمار مشخص ومحاسبات آن کاملا هم انجام شده است. ضمن آنکه قبلا تجربهاش در کشور نیز وجود داشته است. بدین معنا که ارز دارو قبلا هم دو نرخی بوده و بعد تک نرخی شده است. مسیر جبران قیمت دارو برای مصرف کننده و بیمار قبلا هم وجود داشته و امتحانش را هم پس داده است. مسیر بسیار خوبی هم بوده اما بهرحال ارز دو نرخی و سوبسیدی همیشه کاسبان خود را دارد.
عضو هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی همچنین اظهار داشت: کاسبی با ارز سوبسیدی بسیار شیرین است. ضمن آنکه کسب درآمد با این ارز در مقایسه با درآمد ناشی از تولید و بازرگانی سالم دارو اصلا قابل مقایسه نیست. برای همین است که این مساله در حال حاضر دچار پیچیدگی شده و اظهاراتی که در نفی تک نرخی شدن ارز با بهانهی نگرانی در مورد کاهش دسترسی بیماران به دارو یا ایجاد نارضایتی مطرح می شود یا ناشی از آن است که مطرحکنندگان آن اشراف سیستماتیک و مدیریتی به حوزه ی دارو ندارند یا اینکه پشت این سخنان منافعی از این ارز دو نرخی وجود دارد که ابراساس آن از این سیستم ناکارآمد دردسرزای پرمعضل دفاع می کنند و اصرار بر ادامهی آن دارند.
مدیرعامل هلدینگ دارویی سیناژن گفت: بهرحال من به عنوان یک فرد فعال در تولید داروهای بیماران خاص این کشور طی 20 سال گذشته، به عنوان عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، عضو هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی از همه ی نمایندگان دلسوز مجلس چه در کمیسیونهای تلفیق، بهداشت و درمان و سایر کمیسیون ها درخواست می کنم نظر کارشناسی ما در این باره را بپذیرند. واقعیت این است که اگر ارز دو نرخی در صنعت دارو ادامه پیدا بکند چرخ های این صنعت از حرکت باز می ماند و تامین داروی کشور دچار مشکل می شود.
وی تصریح کرد: مسیر رساندن این سوبسید به دست مصرف کننده مسیر عجیب و غریبی نیست و کاملا قابل اجراست. از سویی با حذف ارز دو نرخی به همان نسبت قیمت داروی تولید داخل که به میزان 97 درصد از اقلام مصرفی ما تولید داخلی است قیمت دارو افزایش نمی یابد چون بخش کمی از نهاده های تولید ما از ارز 4200 تومانی تامین می شود. بناربراین نباید نگران افزایش ناگهانی قیمت دارو بود ضمن آنکه باید سعی کنیم سوبسید ارزی دارو از کانال های درست آن به دست مصرف کننده برسد و در این صورت است که بیشتر می تواند از منافع آن بهرهبرداری شود.
حامدی فر تاکید کرد: در حال حاضر سوءاستفاده از ارز 4200 تومانی به عنوان سوبسید دارو بسیار است و حاصل آن از جاهایی سردرمی آورد که اصلا ربطی به حوزهی دارو و درمان ندارد.
وی گفت: مسیر رساندن سوبسید ارز دارو به دست مصرف کننده ی واقعی مشخص است و قبلا هم بوده و دارو برای مردم گران نخواهد شد. کاسبان سوبسید نگران گرانی داروی مردم محروم نیستند اما این بهترین بهانه ای است که با آن اصرار بر ماندگاری این سوبسید می کنند. مسئولین بدانند ادامه ی ارز دو نرخی برای دارو، صنعت داروسازی را در چند ماه آینده چنان زمین می زند که دارویی نخواهد بود که نگران گرانی آن باشیم.
مدیرعامل هلدینگ دارویی سیناژن در پاسخ به شرایط تخصیص ارز دارو به صنایع دارویی کشور اظهار داشت: شرایط تخصیص ارز دارو طی چندین ماه گذشته به گونه ای بوده است که روپیه و یوان به ساپلایرهای مورد نظر نرسیده و روند تخصیص ارز به شدت کاهش یافته است. این در حالیست که از سوی بانک مرکزی نیز عنوان می شود که سهیمه ارزی دارو تقریبا رو به اتمام است. در حالی که سهمیه ای که در بودجه ی سال قبل برای دارو در نظر گرفته شده بدون احتساب هزینه ی بسیار بالای داروهای کرونا بوده که حدود 500 میلیون دلار از بودجه کل در این حوزه را به خود اختصاص داده است. به همین دلیل روند تامین دارو تا پایان سال براساس پیش بینی ما بسیار نگران کننده است چون دپوی کارخانجات داروسازی بسیار کاهش یافته است. در این میان ساپلایرها به دلیل اینکه پول خود را دریافت نکرده اند، از ثبت سفارشات جدید خودداری میکنند و این بدان معناست که اصلا وضعیت خوبی نداریم
حامدیفر همچنین دربارهی موضوعات مطرح در نشست نمایندگان هیات مدیرهی سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی و سایر تشکلها با بازرس ویژه ریاست جمهوری عنوان کرد: دغدعه های مورد نظر صنایع دارویی کشور در این جلسه مطرح شد. در مورد تخصیص ارز و صادارت و کلا پیچیدگی هایی که در سیستم دارویی کشور، تولید کنددگان دارو را تحت فشار قرار داده است و تهدیدات بازار دارویی کشور کلا مسایلی بود که در این جلسه مطرح شد.
وی ادامه داد: همچنین در مورد تصویب خلق الساعهی برخی قوانین و مشکلاتی که در پی آن برای صنایع دارویی کشور ایجاد شده و روند کار را کند می کند صحبت و قرار شد از طریق بازرسی ویژهی ریاست جمهوری تمامی این موارد مورد پیگیری قرار گیرد
حامدی فر با اشاره به مشکلات صنایع دارویی کشور در حوزهی صادارت دارو عنوان کرد: حوزهی صادارت صنعت داروی کشور نیز از این تصمیم گیریها مصون نمانده است و دچار مشکلات بسیاری است. واقعیت اینست که مشکلات حوزه ی صارات ناشی از ارز سوبسیدی است که به دارو اختصاص مییابد. به رغم صحت این سخن که سوبسید تنها به تامین داروی داخل کشور اختصاص دارد اما این نکته نیز باید مورد توجه قرار گیرد که این قضیه از ابتدا برای صاحبان صنایع دارویی اعلام نشد و بسیاری از شرکت های تولید کنندهی دارو تولیدات خود را انجام داده و بسیاری هم متعهد شدند.
وی ادامه داد: اکنون نیز بحث مابهالتفاوت ارز استفاده شده برای این داروها درحالی مطرح است که راهکاری برای آن تعریف نشده است. در حال حاضر برخی داروسازانی که به طرف خارجی خود متعهدند به دولت نیز متعهد شده اند که با هر روشی که دولت تعیین کند آمادگی دارند مابه التفاوت این ارز را جبران کنند که امیدواریم راهکاراین تصمیم به زودی مشخص شود.
حامدیفر درمورد نقش سوبسید در ایجاد اختلال برای صادرات دارو در کشور گفت: بهر حال ارز 4200 تومانی صدمات بسیاری به صنعت داروی کشور وارد کرده است به طوری که بسیاری از صنایع؛ صادارت را به دلیل دردسرهایی که برای آنها ایجاد می کند از استراتژی خود خارج کرده اند و به قول معروف عطایش را بر لقای آن بخشیده اند. بسیاری از شرکتهای دیگر فکر میکنند گویا این قضیه باعث شده است که کانالهای قاچاق فعال شوند از آنجا که خرید دارو از سوی بسیاری از کشورهای همجوار و صادارت دارو از کشور ما به کشور آنها ارزی نبوده و به صورت ریالی اتفاق می افتاد اما تعهدات ارزی برای شرکت صادرکننده ایجاد می شود و باید نسبت به ایفای تعهدات ارزی خود به بانک مرکزی اقدام کنند.