سالم‌خبر: اگر پروژه‌ای در زمینه‌ی واکسن کرونا در مرحله تحقیقاتی، مجوز و تاییدیه دریافت کند تا زمان تامین نیاز کشور و تولید در تعداد بالا زمان زیادی نیاز است و براین اساس باید وزارت بهداشت برای تامین واکسن اقدام کند.

سیروس زینلی، استاد پژوهشی ژنتیک انسانی مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی در گفت‌وگو با سالم‌خبر با بیان این مطلب افزود: اگر وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو اجازه مصرف را صادر کنند، می‌توانیم به واکسن اعتماد کنیم و من جز اولین نفراتی هستیم که واکسن را تزریق می‌کنم سازمان غذا و دارو سختگیری‌های فوق‌العاده‌ای دارد و به سادگی به هیچ دارو و واکسنی اجازه تولید نمی‌دهد.

وی گفت: فراموش نکنیم که اگر اتحادیه‌ی اروپا با اختصاص 40 میلیون یورو به شاهین اوگور از او در زمینه ی ساخت واکسن کرونا حمایت می کند در کشور ما به شرکت های داخلی در این حوزه به سختی 40 میلیون وام داده می شود.

زینلی با اشاره به اینکه تحقیقات کشوری به عمد طی سالهای اخیر تضعیف کرده‌ایم و نباید از آن انتظار معجزه هم داشته باشیم گفت: اما بخش خصوصی می‌تواند بخشی از این کمبود را جبران کند.

وی درباره ی تولید داروهای بیوتک گفت: به‌طور قطع، امکان تولید داروی بیوتک در کشور وجود دارد. امروزه شرکت‌های توانمند ایرانی داروهای مشابهی را تولید می‌‌کنند. ما شرکت‌های تولیدکننده داروهای بیوتکنولوژی و هوشمند کوچک و بزرگ بسیاری داریم اما اینکه آیا این شرکت‌ها حاضرند خط تولید خود را متوقف کنند و زمینه واکسن کرونا به فعالیت بپردازند، مهم است. 

 

استاد پژوهشی ژنتیک انسانی مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی درباره کیفیت واکسن ایرانی کرونا در مقایسه با واکسن‌های دیگر مطرح کرد: داروهای بیوتیکی که طی ۲۰ سال اخیر از طریق زیستفناوری در کشور تولید می‌شود توانسته، مجوز وزارت بهداشت را دریافت کنند و در ایران  مورد استفاده قرار بگیرد در حال حاضر بسیاری از این داروها به کشورهای دیگر صادر می‌شود.

 

وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر شرکت‌های دارویی که در داخل کشور به تولید دارو فناورانه و بیوتک می‌پردازند، با توانی که دارند به تولید واکسن بپردازند باتوجه به استاندارهای تحمیل شده از سوی وزارت بهداشت واکسن‌ها کیفیت بسیار خوبی خواهند داشت. ما نمی‌توانیم بنز و پراید را با یکدیگر مقایسه کنیم اما استاندارهای کشور ما بسیار سخت‌گیرانه عمل می‌کند.

 

زینلی با اشاره به اینکه درحال حاضر داروی فاکتور هفت ایرانی در اروپا در حال کارآزمایی بالینی است، گفت: این دارو به بسیاری از کشورهای آمریکای جنوبی، روسیه و کشورهای اروپایی فروخته شده است.
 

وی در ادامه گفت: امروزه کیت‌های تشخیصی را به چند کشور اروپایی صادر می‌کنیم اما ممکن است در ایران بگویند چون تولید داخل است کیفیت ندارد  اما در خارج چون افراد چنین ذهنیتی را ندارند این‌گونه نیست و افراد به کیفیت توجه دارند و به محل ساخت توجه ندارند . به رغم آنکه صنعت بیوتک کشور کوچک است اما پیشرفت خوبی داشته‌ است. شرکت‌های بیوتک کشور یک دهم سانوفی نمی‌شود اما با این حال و با وجود بحران و شرایط سخت ما حداقل کمبود دارو را داشته‌ایم.

 

زینلی در واکنش به تولید زودهنگام واکسن کرونا در ایران گفت: معمولا مراکزی که این امر را دنبال می‌کنند راجع به آن صحبت نمی‌کنند؛ به عنوان مثال دارویی برای جلوگیری از پس زدن پیوند کلیه در سال ۸۹ تعبیه شده است و پس از ۱۰ تا ۱۱ سال، تابستان مجوز آن را دریافت کردیم اما هنوز خبر آن را اعلام نکرده‌ایم. اگر سازمان غذا و دارو اجازه استفاده از دارویی را صادر کند، حتما این فرآیند را طی کرده است و ما از استفاده آن نباید نگران باشیم .

 

استاد پژوهشی ژنتیک انسانی مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی همچنین افزود: واکسن ایرانی کرونا، مراحل مختلفی را طی می‌کند اما واکسن خارجی زودتر از واکسن ما وارد بازار می‌شود ضمن آنکه ما نیز در حال انجام تحقیقاتی بوده‌ایم. باتوجه به توان بخش خصوصی 10 تا 12 پروژه در زمینه واکسن درحال انجام فعالیت‌هایی هستند اما در این میان سوالاتی مطرح می‌شود که آیا این شرکت‌ها می‌توانند به موقع واکسن را به بازار وارد کنند یا اینکه امکان تولید انبوه را دارند ! زیرا به این سادگی‌ها نیست.

 

زینلی با اشاره به اینکه ضعف‌ در حمایت‌های دولتی را نباید به گردن بخش خصوصی بیاندازیم، مطرح کرد: توان تحقیقاتی کشور را تضعیف کرده‌ایم دانشگاه‌ها را محتاج کرده‌ایم که دانشجوی شبانه بپذیرند تا هزینه مخارج‌های خود را تامین کنند، این موضوع برای کشور ما فاجعه است که دانشگاه‌های مادر برای تامین مخارج خود به این‌گونه فعالیت‌ها بپردازند. تحقیقات کشوری را که از روی عمد طی سالهای اخیر تضعیف کرده‌ایم، نباید از آن انتظار معجزه هم داشته باشیم اما بخش خصوصی می‌تواند بخشی از این کمبود را جبران کند.

 

استاد پژوهشی ژنتیک انسانی مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی درباره عدم وجود زیرساخت جهت سنجش میزان اثربخشی واکسن گفت: زیرساخت‌ها را هم داریم هم نداریم. متاسفانه زمانی که باید آزمایشگاه سطح ۳ برای (کار کردن با عوامل خطرناک) را تاسیس می‌کردیم از ترس سازمان بهداشت جهانی که بگوید این کشور درحال تاسیس سلاح بیولوژیک است این کار را انجام ندادیم و حال که به این زیرساخت‌‌ها نیاز داریم با کمبود آن مواجه شده‌ایم.

 

وی همچنین افزود: ما باید آزمایشگاه سطح ۳ قوی داشته باشیم اما در این موارد اندکی ضعیف هستیم دولت نیز آنقدر چابک و قوی نیست که بتواند طی سه ماه این آزمایشگاه را ایجاد کند با این وجود، میان‌برهای وجود داشت که همکاران ما از آنها استفاده کرده‌ و توانسته‌اند واکسن را به مرحله کارآزمایی بالینی برسانند.

 

زینلی درباره واردات واکسن خارجی کرونا تصریح کرد: به علت وجود تحریم‌ها و مشکلات انتقال ارز نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که اگر واکسن جهانی هم تولید شد به ما نیز سهمی ارائه دهند زیرا نیاز جهان بسیار زیادست؛ حتی اگر کافی هم باشد و تحریم‌ها نیز مانع از ارسال واکسن به کشور نشوند کشورهای ثروتمند این واکسن‌ها را پیش خرید کرده و عملا واکسنی به ما نمی‌رسد؛ باتوجه به این امر، وزارت بهداشت باید از تولید داخل حمایت کند.

 

 وی با اشاره به اینکه صندوق نوآوری شکوفایی، معاونت علمی، وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و افراد خیر باید با کمک یکدیگر از تولید به سرعت واکسن ایرانی حمایت کنند، عنوان کرد: شرکت‌های تولیدکننده باید فقط دغدغه مشکلات علمی را داشته باشند و نگران مسائل مالی نیز نباشند زیرا به یک بودجه صدها میلیاردی نیازست و به طور قطع خصوصی این میزان توانایی مالی را ندارد. از هم‌اکنون باید برای ده ماه آینده پیش‌بینی کنیم.  اگر دولتمردان از هم‌اکنون برنامه ریزی کنند امیدواریم به محض اینکه این واکسن مرحله کارآزمایی را طی کرد شرکت‌هایی تولیدکننده به تولید انبوه واکسن بپردازند.