سالمخبر: فرمان اجرایی جدید دونالد ترامپ برای مسدود کردن قوانین ایالتی مرتبط با هوش مصنوعی، اگرچه بار مقرراتی شرکتهای فناوری را کاهش میدهد، اما به گفته کارشناسان میتواند روند استفاده ایمن از هوش مصنوعی در نظام سلامت آمریکا را کند کرده و بیماران را در خلأ قانونی، بدون حمایت مؤثر رها کند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با امضای یک فرمان اجرایی جدید در حوزه هوش مصنوعی، اجرای قوانین ایالتی مرتبط با تنظیمگری AI را متوقف کرد؛ اقدامی که با هدف حفظ «برتری آمریکا در رقابت جهانی هوش مصنوعی» انجام شده، اما واکنشهای انتقادی جدی در حوزه سلامت و حقوق بیماران بهدنبال داشته است.
به گزارش منابع آگاه، این فرمان اگرچه برای شرکتهای فناوری که در چندین ایالت فعالیت میکنند، بهمعنای کاهش پیچیدگیهای حقوقی و نظارتی است، اما همزمان نظام سلامت آمریکا را در موقعیتی مبهم قرار میدهد؛ چرا که بسیاری از بیمارستانها، بیمهگران و ارائهدهندگان خدمات درمانی تاکنون برای استفاده محتاطانه از هوش مصنوعی، به چارچوبهای قانونی ایالتی تکیه داشتهاند.
این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که هنوز کنگره آمریکا هیچ قانون جامع فدرالی در حوزه هوش مصنوعی یا حفاظت از دادههای سلامت تصویب نکرده است. به همین دلیل، حذف قوانین ایالتی عملاً میتواند خلأیی ایجاد کند که نهتنها مسیر استفاده ایمن از AI در سلامت را نامشخص میکند، بلکه بیماران را نیز بدون پشتوانه حقوقی روشن باقی میگذارد.
منتقدان این فرمان یادآور میشوند که طی سالهای اخیر، موارد متعددی از آسیبهای منتسب به استفاده نادرست از هوش مصنوعی در حوزه سلامت گزارش شده است. تاکنون شکایتهای حقوقی علیه برخی شرکتهای بیمه سلامت به دلیل استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی برای قطع یا محدودسازی خدمات درمانی ثبت شده و در مواردی نیز شرکتهای فناوری بهدلیل مرگ یا فروپاشی روانی کاربران پس از استفاده از محصولات مبتنی بر AI با دعاوی قضایی مواجه شدهاند.
همزمان، کنگره آمریکا نیز پیشتر عملکرد برخی بیمهگران را در استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای تصمیمگیریهای درمانی مورد بررسی و انتقاد قرار داده بود. با این حال، نبود قانون فدرال مشخص باعث شده است که قوانین ایالتی، تنها سپر حفاظتی موجود برای بیماران و ارائهدهندگان خدمات درمانی باشد.
کارشناسان سلامت دیجیتال هشدار میدهند که این فرمان اجرایی، برخلاف هدف اعلامی آن، ممکن است پذیرش مسئولانه و تدریجی هوش مصنوعی در نظام سلامت را کندتر کند. به گفته آنان، بیمارستانها و سیستمهای درمانی بدون چارچوبهای شفاف حقوقی، تمایل کمتری برای استفاده از AI در تصمیمات حساس بالینی خواهند داشت؛ چرا که مسئولیت خطاها، آسیبها و تبعات حقوقی بهروشنی مشخص نیست.
در مجموع، منتقدان معتقدند اگرچه این فرمان میتواند به نفع صنعت فناوری تمام شود، اما در غیاب قوانین جامع فدرال، خطر آن وجود دارد که بیماران به حلقه ضعیف این زنجیره تبدیل شوند؛ حلقهای که بیشترین تأثیر را از تصمیمات مبتنی بر الگوریتمها میپذیرد، اما کمترین ابزار دفاعی را در اختیار دارد.