سالم‌خبر: در حالی که صنعت داروی ایران با شدیدترین فشارهای خارجی و تحریم‌های پیچیده مواجه است، فرامرز اختراعی، رئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد اولیه دارویی، هشدار می‌دهد که «آنچه بیش از تحریم‌های بیرونی کشور را زمین‌گیر کرده، خودتحریمی‌های داخلی و رفتارهای اداری سلیقه‌ای است».

سالم‌خبر: در حالی که صنعت داروی ایران با شدیدترین فشارهای خارجی و تحریم‌های پیچیده مواجه است، فرامرز اختراعی، رئیس سندیکای تولیدکنندگان مواد اولیه دارویی، هشدار می‌دهد که «آنچه بیش از تحریم‌های بیرونی کشور را زمین‌گیر کرده، خودتحریمی‌های داخلی و رفتارهای اداری سلیقه‌ای است».

وی در نشست چالش‌های زنجیره تامین دارو پس از اسنپ‌بک در بیست‌وششمین سمینار دانشجویان داروسازی تصریح کرد: «در حوزه مراودات اداری و ارتباطات درون کشور، متأسفانه با وجود فشارهای بیرونی، هنوز نتوانسته‌ایم به همگرایی و همکاری واقعی برسیم. این باور که در شرایط سخت باید دست هم را بگیریم و به هم کمک کنیم در نهادهای دولتی به‌درستی نهادینه نشده است.»

اختراعی تأکید کرد که این مسئله دوطرفه است و بخشی از چالش نیز به عملکرد شرکت‌های خصوصی بازمی‌گردد: «واحدهای تولیدی و بنگاه‌های اقتصادی نیز گاهی نگاه ملی و جمعی ندارند و جزیره‌ای عمل می‌کنند. نتیجه این وضعیت، اتلاف منابع، کاهش اعتماد متقابل و فرسایش ظرفیت‌های تولیدی کشور است.»

او با یادآوری سرمایه‌گذاری‌های کلان پس از انقلاب برای خودکفایی دارویی افزود: «نباید فراموش کنیم چه میزان حمایت و یارانه صرف شد تا امروز به سطحی از تولید داخلی برسیم. اما همین سرمایه‌ ملی امروز در پیچ‌وخم اداری، مقررات متناقض و تصمیم‌های سلیقه‌ای در معرض نابودی قرار گرفته است.»

مثالی تکان‌دهنده از خودتحریمی داخلی
اختراعی با اشاره به یکی از مصادیق آشکار این خودتحریمی گفت: «در حوزه صادرات تجهیزات و ماشین‌آلات دارویی که توسط شرکت‌های مهندسی ایرانی برای ساخت کارخانه‌های دارویی در کشورهای دیگر طراحی و تولید شده بود، ناگهان محموله‌ها در گمرک متوقف شدند؛ آن هم با این توجیه عجیب که “سقف صادرات شرکت پر شده است!”»

به گفته او، وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت شرکت‌ها را مجبور به ارزیابی و گرید مجدد می‌کنند تا مشخص شود آیا هنوز مجاز به صادرات هستند یا خیر. «این رویه با هیچ منطق اقتصادی سازگار نیست. حتی معاونان وزارت صمت نیز از شنیدن چنین محدودیتی شوکه شدند. در شرایطی که کشور باید برای عبور از جنگ اقتصادی متحد شود، چنین رفتارهایی عملاً به خودتحریمی منجر می‌شود.»

بانک‌ها، بیمه‌ها و گمرک؛ سه گره کور صنعت دارو
رئیس سندیکای مواد اولیه دارویی با انتقاد از ساختار بانکی و مالی کشور گفت: «وقتی نرخ ارز یک‌شبه چند برابر می‌شود، صنعت باید بتواند از حمایت بانکی برخوردار شود تا سرمایه در گردش حفظ شود. اما بانک‌ها عملاً کنار می‌کشند و می‌گویند “صرف نمی‌کند.” همان منابع محدودی را هم که پیش‌تر در اختیار تولیدکنندگان می‌گذاشتند، امروز مسدود کرده‌اند.»

اختراعی افزود: «حتی در شرایطی که فشارهای اقتصادی مضاعف است، حمایت‌های بانکی و مالی فقط در قالب دستورهای مقطعی از بالا اتفاق می‌افتد و دوام ندارد.»

او درباره نقش بیمه‌ها نیز هشدار داد: «رفتار بیمه‌ها بسیار شکننده است. هیچ نهاد نظارتی مستقلی بین شرکت‌ها و بیمه‌ها وجود ندارد. بیمه‌ها هم صادرکننده رأی هستند، هم داور و هم مجری جریمه! طبیعی است که در چنین ساختاری، اغلب احکام علیه شرکت‌ها صادر می‌شود و فقط در دیوان عدالت اداری آن هم پس از ماه‌ها یا سال‌ها نقض می‌گردد.»

اختراعی تأکید کرد که خسارت ناشی از این روند طولانی، برای شرکت‌ها گاه از خود تحریم‌های خارجی سنگین‌تر است: «تحریم‌های بیرونی قابل پیش‌بینی‌اند؛ اما تحریم داخلی غیرقابل‌پیش‌بینی، زمان‌بر و بی‌رحم است.»

ضرورت بازنگری در نگاه دولت به صنعت دارو
او در پایان با لحنی هشدارآمیز گفت: «انتظار ما از دولت این است که واقع‌بینانه‌تر به بنگاه‌های اقتصادی نگاه کند. این شرکت‌ها نه متخلف‌اند، نه رانت‌خوار؛ بلکه سرمایه‌های ملی کشورند و در خط مقدم جنگ اقتصادی ایستاده‌اند. اگر قرار باشد نهادهای داخلی نیز با رفتارهای بوروکراتیک، تحریم‌گرانه عمل کنند، دیگر امیدی به پیروزی در این جنگ نابرابر باقی نمی‌ماند.»