سالم‌خبر: پس از یک جنگ ۱۲ روزه پرالتهاب و در بحبوحه نااطمینانی‌های سیاسی و اقتصادی، صنعت دارو به‌عنوان رگ حیاتی نظام سلامت کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند حمایت و توجه ویژه است. بسته حمایتی تازه دولت برای صنایع، به‌ویژه بخش دارویی، در حالی رونمایی شده که آینده این صنعت استراتژیک تحت تأثیر سیاست‌ها و روند اجرایی آن رقم خواهد خورد.

سالم‌خبر: پس از یک جنگ ۱۲ روزه پرالتهاب و در بحبوحه نااطمینانی‌های سیاسی و اقتصادی، صنعت دارو به‌عنوان رگ حیاتی نظام سلامت کشور بیش از هر زمان دیگری نیازمند حمایت و توجه ویژه است. بسته حمایتی تازه دولت برای صنایع، به‌ویژه بخش دارویی، در حالی رونمایی شده که آینده این صنعت استراتژیک تحت تأثیر سیاست‌ها و روند اجرایی آن رقم خواهد خورد.

صنعت دارو در ایران همواره به عنوان یکی از بخش‌های حساس و کلیدی اقتصاد و سلامت جامعه شناخته شده است، اما بحران‌های مالی و ساختاری پیش از جنگ ۱۲ روزه، این صنعت را در وضعیتی شکننده قرار داده بود. اکنون با گذر از این درگیری و در شرایطی که فشارهای اقتصادی و سیاسی ادامه دارد، دولت از یک بسته حمایتی برای صنایع که شامل تسهیلات بانکی، تخفیفات مالی و... است رونمایی کرده است؛ بسته‌ای که قرار است پشتیبان تولید و تأمین دارو باشد و بار سنگین نیازهای درمانی جامعه را در این شرایط دشوار کاهش دهد، اما در مورد اثربخشی آن اما و اگرهایی در جریان است.

آرش محبوبی، فعال صنعت دارو، در گفت‌وگو با «سالم‌خبر» ضمن تحلیل اثرات بحران اخیر بر این صنعت راهبردی، ارزیابی از بسته حمایتی دولت ارائه کرد.

وی در این باره تاکید می‌کند: «بسته‌ای که دولت به‌تازگی برای حمایت از صنایع معرفی کرده می‌تواند کمک‌کننده باشد، اما به شرطی که به‌درستی اجرا شود و ویژگی‌های خاص این صنعت در آن لحاظ گردد.»

محبوبی با اشاره به وضعیت پیش از جنگ نیز تصریح کرد: «صنعت دارو در کشور ما حتی قبل از آغاز جنگ ۱۲ روزه نیز وضعیت مطلوبی نداشت. بحران نقدینگی، بدهی‌های انباشته‌شده داروخانه‌ها به شرکت‌های پخش و مطالبات سنگین شرکت‌های دارویی از بیمه‌ها، پیش از این هم صنعت را با چالش‌های جدی روبه‌رو کرده بود.»

وی درباره تأثیرات سیاست‌های جدید دولت گفت:«در هفته‌های اخیر دو تا سه طرح جدید حمایتی مطرح شده، اما به نظر می‌رسد هنوز در مراحل اولیه است و اجرای آن‌ها به کندی پیش می‌رود. اگر این روند ادامه یابد، ممکن است در آینده نه‌چندان دور صنعت دارو دچار بحرانی عمیق‌تر شود.»

محبوبی با اشاره به راهکارهای پیشنهادی خود افزود: «امیدواریم با ایجاد خطوط اعتباری ویژه برای شرکت‌های دارویی و در نظر گرفتن نقش استراتژیک این صنعت در تأمین سلامت ملی، بتوان رونقی دوباره به آن بازگرداند. صنعت دارو کاملاً استراتژیک است و اگر دچار بحران شود، می‌تواند کل کشور را با بحران مواجه کند.»

در پاسخ به این پرسش که آیا بسته حمایتی دولت می‌تواند نیازهای واقعی صنعت را برطرف کند، محبوبی اظهار داشت: «این بسته شاید مرهم کوچکی باشد بر زخم‌های بزرگ صنعت. بخشی از مشکلات را می‌تواند کاهش دهد، اما در شرایط فعلی، پاسخگوی تمام نیازها نیست. نیاز صنعت بسیار فراتر از آن چیزی است که در این بسته دیده شده و توجهی ویژه می‌طلبد.»

وی همچنین درباره عملکرد بیمه‌ها و نقش آن‌ها در تداوم بحران گفت: «اگر بیمه‌ها پرداخت‌های خود را به‌موقع انجام دهند و جریان نقدینگی به روال طبیعی بازگردد، این کمک‌ها می‌تواند بخشی از فشارها را جبران کند. اما اگر سازمان‌های متعهد به پرداخت (از جمله سازمان برنامه و بودجه) به تعهدات خود عمل نکنند، نمی‌توان به موفقیت این بسته چندان امیدوار بود.»

وی در پاسخ به پرسشی درباره مشارکت بخش خصوصی در تدوین بسته، توضیح داد: «در جریان هستم که برخی افراد و گروه‌ها در بخش خصوصی در تدوین این بسته مشارکت داشتند، اما اینطور نبوده که نظرات کل زنجیره تأمین دارو به‌صورت کامل و هماهنگ دریافت شده باشد. اما برخی انجمن‌ها و نهادهای تخصصی مانند نظام پزشکی ظاهراً مورد مشورت کامل قرار گرفته‌اند.»

وی در ادامه با اشاره به اولویت‌های فوری صنعت دارو خاطرنشان کرد:«پرداخت بدهی‌ها باید در اولویت باشد. همچنین زیرساخت‌های الکترونیکی در زنجیره توزیع و تأمین نیازمند بازبینی و استحکام‌سنجی هستند. در شرایط بحرانی، تاب‌آوری این زیرساخت‌ها باید تضمین شود.»

وی تصریح کرد: برخی معتقدند که اگر وضعیت بی‌ثبات سیاسی ادامه یابد و حمایت‌های عملی از صنعت دارو صورت نگیرد، آینده این صنعت با تهدیدی در سطح ملی روبه‌رو خواهد شد.

محبوبی در این رابطه می‌گوید: «به همان اندازه که صنعت نظامی در شرایط امروز برای کشور حیاتی است، صنعت دارو و تجهیزات پزشکی نیز با همان درجه از اهمیت باید دیده شود. اگر این صنایع نتوانند عملکرد مطلوبی داشته باشند، آسیبی که ممکن است وارد شود، کمتر از آسیبی نیست که یک موشک می‌تواند به کشور وارد کند.»

وی در پایان از دولت خواست تا با همکاری بخش خصوصی و با اتخاذ سیاست‌گذاری‌های واقع‌بینانه و حمایتی، برای آینده این صنعت استراتژیک تدابیر فوری اتخاذ کند: «دست به دست هم بدهیم؛ از دولت انتظار می‌رود که با صنعت دارو همراه شود، سیاست‌گذاری دقیق و قابل اجرا داشته باشد و باری از دوش بیماران بردارد.»