پس تا رییس بعد!

سالم‌خبر: طی روزهایی که گذشت در حوزه‌ی مواد اولیه دارویی شاهد دو اتفاق پرحاشیه بودیم. نخست آنکه رئیس سابق سندیکای مواد اولیه دارویی هنگام حضور در یک برنامه تلوزیونی وقتی با سوالات مجری در خصوص تخصیص ارز ترجیحی و چرایی نبود چارچوب قیمت‌گذاری برای مواد اولیه دارویی مواجه شد به جای پاسخگویی برنامه را ترک کرد و درست چند روز پس از آن رییس سابق این سندیکا به جایگاه خود بازگشت و با اعلام رسمی اعلام شد که فرامرز اختراعی مجددا رییس سندیکای مواد اولیه دارویی شده است.

درست چند ماه قبل ازاین دو واقعه بود که اتفاق پرسروصدای دیگری نیز توسط یکی از اعضای این سندیکا در سازمان غذا و دارو رقم خورد. یکی از اعضای این سندیکا که به نقلی یکی از افتخاراتش گرفتن گریبان یکی از اصحاب رسانه و بیرون کردن او از یک نشست مطبوعاتی بوده است در اعتراض به تعویق در تخصیص ارز ترجیحی، خود مستقیما به طبقه ی ششم ساختمان سازمان و اتاق مدیرکل امور دارویی رفته و با یورش به او و بکارگیری واژه های ناشایست ارز دارویی را طلب کرد.

اگرچه تا رسیدن مسوولان حراست و کنترل اوضاع پیش آمده او ماموریت خود را به سرانجام رسانده بود اما بختَ با مدیرکل وقت امور دارویی یار بود که با عکس‌العمل به موقع کارمندان حاضر در اتاق، مانع از نوازش غیرمهربانانه توسط فرد موردنظر شدند.

و آنچه پس از این واقعه مایه‌ی تعجب کارکنان سازمان شد چشم‌پوشی و دستور بر منع تعقیب فرد مورد نظر از سوی محمدرضا شانه‌ساز رییس سازمان غذا و دارو بود که موجب شد هیچ شکایتی علیه شخص مهاجم تنظیم شود.

اما جدیدترین موضوعی که این روزها موجب نارضایتی برخی چهره های شاخص حوزه ی صنعت مواد اولیه دارویی شده است که حتی در یک برنامه‌ی زنده تلویزیونی نیز موجب واکنش و اعتراض آنان می‌شود گزارش و ارائه‌ی آمار و ریز ارقامی است که مرکز پژوهش‌های مجلس تحت عنوان «ارزیابی وضعیت صنعت تولید مواد اولیه دارویی در ایران از منظر میزان تأمین بازار، ارزبری، عمق تولید، سطح فناوری و قیمت محصولات» منتشر کرده است که مفاد آن مغایر با آنچه این صنعت در آمارهای خود اعلام می‌دارند، است.

گزارش و آمارهای مرکز پژوهش‌های مجلس به گفته‌ی تهیه‌کنندگان آن همه مستند بوده و همگی تحت عنوان ابعاد ناپیدای صنعت مواد اولیه دارویی در سازمان غذا و دارو موجود است اما با این وجود مسوولان سندیکا از هر تریبونی اعلام داشته اند این ارقام صرفنظر از منابع آن سراسر کذب و دروغ بوده و آمار و ارقام سندیکا صحیح می‌باشد.

یکی از موارد اختلاف آمار، تعداد مولکول تولیدی است که براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس  در حال حاضر 198 مولکول از مجموع 1431 مولکول موجود در فهرست دارویی ایران (13.8درصد تعداد مولکول) توسط صنعت تولید مواد موثره دارویی در داخل کشور تولید می شود.
یا اینکه برخلاف ادعای سندیکای تولید مواد اولیه دارو و ملزومات بسته بندی، مبنی بر تامین بیش از 71 درصد نیاز بازار داخلی کل، میزان تامین ریالی صنعت تولید داخل از کل بازار مواد اولیه دارو و ملزومات بسته بندی در سال 99، 23.1 درصد و از نظر حجمی 25.2 درصد است؛ ضمن آنکه صنعت تولید مواد اولیه دارویی به جای تمرکز بر تامین داروهای حیاتی و ضروری، بر اساس شاخصه های اقتصادی به سمت تامین مواد موثره پرفروش گرایش داشته است، تا جایی که 55 درصد از مولکول های تولید شده در دسته داروهای غیر ضروری قرار گرفته‌اند.

اما نقطه ی حساس این اختلاف نظرها را می توان در نبود چارچوب قیمت گذاری برای صنایع مواد اولیه دارویی به رغم اختصاص ارز ترجیحی به آن عنوان کرد که همواره مورد اعتراض تولیدکنندگان دارو و بالا رفتن هزینه ی تولید و گاه توقف خط تولید برخی واحدهای صنعتی شده است.
اعتراضی که هیچ گاه از سوی سعید نمکی وزیر سابق بهداشت و درمان و رییس سازمان غذا و دارو شنیده نشد و همچنان دراین سیاست بر همان پاشنه ای که مسوولان وقت وزارت بهداشت می خواستند می چرخید.

براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نسبت قیمت مواد اولیه تولید داخل نسبت به مواد مشابه وارداتی طی سال‌های 1398 و 1399، بیش از دو برابر است. بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد 72.9 درصد مواد موثره تولید داخل، در فرآیند تولید تنها یک مرحله و 18.9 درصد دو مرحله را طی می‌کنند. بر اساس بررسی‌ها، افزایش قیمت مواد اولیه تولید داخل طی سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ در برخی اقلام حتی به ۳۰۰ تا ۸۰۰ درصد نیز رسیده که فاصله قابل ملاحظه‌ای با میانگین نرخ تورم در سایر بخش‌های صنعتی دارد. موضوعی که بر خلاف ادعاهای پیشین سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته بندی دارویی است.

کش و قوس‌ها طی دو ماه اخیر بین تهیه کنندگان گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس و آنچه مسوولان سندیکای مواد اولیه دارویی در حالی ادامه داشت تا سه شنبه شب هفته ی گذشته که فرامرز اختراعی با حضور در یک برنامه ی زنده تلویزیونی حاضر شد و همچنان با رد نتایج گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بر طبل تکذیب این گزارش کوفت و در برابر سوالاتی مبنی بر چرایی تکذیب این اعداد و اصراراو به دریافت ارز ترجیحی و علت افزایش قیمت ماده موثره با ادبیات همیشگی خود غرولند کنان برنامه را ترک گفت.

اگرچه هنوز سازمان غذا و دارو و مرکز پژوهش های مجلس هنوز در برابر سخنان این عضو شاخص سندیکای مواد اولیه دارویی هنوز عکس العملی از خود بروز نداده اند اما ظاهرا تا جابه‌جایی رییس سازمان غذا و دارو و برزخ انتخاب رییس جدید این سازمان نیز نمی توان توقع پاسخگویی یا عکس العملی از سوی آنان داشت. پس باید در انتظار بود تا رییس بعد!