محسن اعرابی، متخصص اپیدمیولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفتوگو با سالمخبر:
سالمخبر:مقامات محلی در استانهای مختلف هرگونه افزایش تعداد موارد بیماری را باید به حساب ویروس تغییریافته انگلیسی بگذارند
محسن اعرابی، متخصص اپیدمیولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفتوگو با سالمخبر درباره انجام تست های سریع کرونا باتوجه به عدم حضور نمونهگیر و فضای ایمن برای فرایند تست گفت: تست سریع دارای محدودیتها و نقاط قوت خاصی است. در بسیاری از کشورها کیت تست را به افراد تحویل و خود آنان تست را انجام می دهند و اینطور نیست که حتما نمونهگیر متبحر لازم باشد بنابراین میتوان از همین روش در مطبها استفاده کرد و البته پیش نیاز آن دسترسی به تست دارای ارزش بالای تشخیصی است که اگر تست فردی مثبت اعلام شد به طور قطع، فرد بیمار باشد و برعکس اگر تست فردی را منفی اعلام کرد قطعا سالم باشد.
وی در ادامه بیان کرد: دریافت هزینه از مردم موضوعی است که باید توسط قوای سهگانه حل و فصل شود. آنچه مسلم است افرادی که در وضعیت اجتماعی اقتصادی پایینتر قرار دارند ، آسیبپذیری بیشتری نسبت به همه بیماریها از جمله کووید19 دارند. در شرایط فعلی که به دلیل تحریمهای ظالمانه امریکا و شرایط نامناسب اقتصادی گروههای آسیب پذیر جامعه و آسیب های وارده در طی یکسال گذشته، تست رایگان باید به صورت وسیع در دستور کار مسئولان و در اختیار مردم قرار گیرد.
این متخصص اپیدمیولوژی با بیان اینکه بخش خصوصی در نظام سلامت باید خود را موظف به همکاری در تعیین و اعلام همه موارد مشکوک و مثبت به بخشهای پیگیری کننده بداند، عنوان کرد: ستاد ملی نیز باید امکانات مورد نیاز را برای آنها تامین کند. متاسفانه در سطح شهر پایگاههای نمونهگیری نتوانستند به خوبی عمل کنند و مانند بسیاری از کشورها که از مجموعههای تست با امکان ورود با ماشین و انجام تست بدون پیاده شدن از ماشین اقدام کردند، الگوبرداری کنند.
اعرابی در ادامه مطرح کرد: متاسفانه شاهد آن هستیم که آزمایشگاهها در ساختمانهای معمولی مستقر هستند و تراکم جمعیت در همین مکانها موجب ایجاد شرایط لازم برای انتقال ویروس و پخش آن میشود.
وی با اشاره به اینکه مخالفین تزریق واکسن در همه کشورها هستند، خاطرنشان کرد: متاسفانه در کشور ما برخی از این جریانها بصورت شبه علم و با تمسک به واژههایی همچون طب اسلامی به این مقوله وارد شدهاند که متاسفانه بیشترین ضربه را به سلامتی مردم و جامعه وارد خواهند کرد و مداخله جدی و قوی با آنها ضرورت دارد. واکسنها علیه بیماری کووید19 سرعت بالایی دارند که در فرآیندهای تحقیق و تولید و تاییدیه واکسنها شاهد بودیم؛ براین اساس کمیتههای اطلاعرسانی باید به موقع اطلاعات صحیح را به مردم انتقال دهند ضمن اینکه اگر هر یک از این بخشها عقب بمانند، طبیعی است اطلاعات نادرست جریان یافته و بیاعتمادی غلبه مییابد.
این متخصص اپیدمیولوژی درباره خرید واکسن در کشور اظهار کرد:کلیه فرآیندهای تایید و خرید واکسن و یا هر داروی دیگری تابع استانداردهای خاص خود است و در صورتی که دستگاههای مسئول این اطلاعات را به موقع در دسترس گروه های متخصصین و مردم قرار دهند، به طور قطع بالاترین اعتماد را کسب خواهد کرد؛ از سوی دیگر حضور متخصصین رشتههای مختلف و مرتبط در این موضوع میتواند ضمانت اجرایی و درستی فرآیندها را بیان کند
اعرابی در ادامه عنوان کرد: در بخشی از کشورها سازمانها تاییدکننده واکسن، جلساتی را با متخصصین مشاور در خصوص بررسی و تایید واکسنهای جدید را بصورت علنی و آنلاین برگزار میکنند و حتی رای گیری متخصصین گروه مشاورین نیز بصورت علنی انجام میشود.
وی با بیان اینکه آنچه که مسلم است وظیفه هر دولتی تامین هر چه سریعتر واکسن برای گروههای آسیب پذیر و گروههای در خط مقدم مقابله با بیماری است، گفت: با توجه به این استدلال انتظار است که تا زمان خاتمه موفقیتآمیز مراحل تحقیق و توسعه در تولید واکسن در داخل کشور، برنامهریزی برای واردات واکسنهای دارای اثربخشی قابل قبول و ایمن صورت گیرد. استانداردهای تولید واکسن توسط نهادهای بینالمللی و نهادهای علمی به خوبی مشخص و تعریف شده است و مسلما دانشمندانی که در داخل کشور در حال تحقیق و تولید واکسن هستند به رعایت این استانداردها توجه ویژه دارند تا بتوانیم با غرور ملی تولید واکسن موثر و ایمن و دارای بالاترین کیفیت را داشته باشیم.
این متخصص اپیدمیولوژی درباره ویروس انگلیسی گفت:طبیعت این ویروس، سرعت بالای انتقال آن به دیگران است. آنچه در انگلستان و سایر کشورها رخ داده و هم اینک تجربه شده است، افزایش انفجاری بیماران 2 تا 3 ماه بعد از ورود ویروس به گردش بین افراد در جامعه است؛ این ویروس، به بیش از 100 کشور در دنیا وارد شده است و به زودی نوع غالب در همه کشورها و همه دنیا میشود. تجربه خوزستان نیز این موضوع را به خوبی نشان میدهد که تعداد موارد به سرعت بالا رفته و ظرفیت بیمارستانها از بیماران تکمیل شده است. این ویروس به هر کشوری که وارد شده به همه استانها و مناطق آن رسیده است و کشور ما نیز از این موضوع مستثنی نیست.
اعرابی با اشاره به اینکه در حال حاضر بشر به خوبی قادر به توقف گردش این ویروس تغییریافته نیست، عنوان کرد: مهمترین اقدام برای کاهش موارد مرگ، محافظت از افراد بالای 65 سال و افراد دارای بیماری زمینهای است زیرا در همه کشورها این گروهها بیشترین تعداد موارد مرگ را داشتهاند. اولین اقدام محافظتی واکسیناسیون افراد بالای 65 سال که باید با اولویت بالای 80 سال – 70 تا 80 سال و 60 تا 70 سال انجام شود. سرعت در انجام واکسیناسیون این گروهها موجب کاهش ابتلا و به دنبال آن کاهش موارد مرگ در این گروهها است.
وی در ادامه بیان کرد: محافظت افراد بالای 65 سال به این معناست که افراد در خانههای خود بمانند و بیرون نروند و دیگران نیز به داخل خانه آنان نروند. برای تکمیل این اقدام محافظتی، افراد بالای 65 سال باید تحت پوشش اقدامات حمایتی لازم قرار گیرند خوشبختانه در طرح شهید سلیمانی این موضوع به خوبی دیده شده است ضمن اینکه سازمانهای حمایتی مانند سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام به عنوان نهادهای که افراد آسیب پذیر را تحت پوشش دارند با برنامهریزی ویژهای از افراد محافظت و حمایت کنند.
این متخصص اپیدمیولوژی درباره اقدامات لازم جهت کاهش سرعت پخش و گسترش ویروس در جامعه بیان کرد: کاهش حضور در جامعه و رعایت موازین بهداشتی از جمله استفاده از ماسک، شستوشوی منظم دستها، رعایت بهداشت تنفسی و فاصله مناسب در زمان ضرورت تماس با دیگران، خودداری از حضور در فضای سربسته و ممانعت از رفتن به مهمانی و مجالس مختلف (عروسی – عزا – مناسبتی هنری، مذهبی و ....) توصیه شده است. کاهش گردش ویروس در جامعه بسیار بسیار مهم است و باید انتقال آنرا کم کرد. طبیعت این ویروس تغییر یافته سرعت بسیار بالا در مقایسه با ویروس اولیه در انتقال و آلوده کردن دیگران است براین اساس نیازمند محدودیتهای بیشتر هستیم.
اعرابی همچنین افزود: برخی از اماکن عمومی، نقش خیلی زیادی در گسترش و انتقال بیماری دارند به عنوان مثال مکانهایی که تعداد زیادی از افراد همزمان در فضای سربسته و مسقف حضور دارند مانند بانکها، ادارات، داروخانه ها، آزمایشگاه ها و .... میتوانند خطرناک باشند. باتوجه به این موضوع، انجام فعالیتها از خانه، تعطیلی دانشگاهها و مدارس، تعطیلی اماکن غیر ضروری، کاهش حضور افراد در محلهای کار در ادارات و... از نکات مهمی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند ضمن اینکه تعطیلی زودتر موجب کاهش سرعت انتقال ویروس خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه، مقامات محلی در استانهای مختلف هرگونه افزایش تعداد موارد بیماری را باید به حساب ویروس تغییریافته انگلیسی بگذارند، گفت: مسئولین برای اعمال تعطیلیها نباید چند هفته منتظر بمانند، اقدام دیرهنگام موجب گسترش بیشتر افزایش موارد مرگ خواهد شد.