تفسیر آمار تخصیص ارز دولتی به صنایع دارویی کشور اکثرا مغرضانه است

سالم‌خبر: نقش شرکت های مواد اولیه ی دارویی در اکثر کمبودهای دارویی که در کشور اتفاق می افتد، بسیار پررنگ است.

سجاد حسینی، داروساز و مدیر واحد آمار و تحلیل های اقتصادی فدراسیون اقتصاد سلامت ایران در گفت‌و‌گو با سالم‌خبر با بیان این مطلب و با اشاره به تفاسیر موجود درباره‌ی آمارنامه ی دارویی و میزان تخصیص ارز به صنایع دارویی کشور افزود:  تفاسیر موجود از آمارنامه دارویی و فهرست میزان تخصیص ارز به صنایع دارویی کشور مانند حکایت فیل مولانا است که هرکس با دیدگاه و نگاه خود آن را لمس و تفسیر می کند.
 
وی ادامه داد: اما نکته ای که در این باره بسیار مهم به نظر می آید اینست که قضاوت و تفسیر بی نقص درباره ی چگونگی تخصیص ارز به این صنعت باید از سوی افراد؛ بدون هیچ گونه وابستگی به جناح یا گروهی انجام شود. وابستگان به شرکت های مواد اولیه دارویی تخصیص ارز به صنعت دارو را به نفع خود تفسیر می کند. شرکت های وارداتی یا تولید کنندگان دارو نیز به گونه ای دیگر این آمار را نقد و تفسیر می کنند. به طور مسلم زوایای دیدگاه ها در این باره بسیار با هم متفاوت است.

حسینی همچنین افزود: نگاه حکمران و رگولاتور به این آمار، نگاهی هزینه بر به این مقوله است. اما زاویه ی دید بیمار به این آمار، فراهم آوردن و تامین ارز دارو است که در پی آن دارو نیز تامین است.

وی با بیان اینکه در مورد برخی تفسیرها مانند تفسیری که از سوی گروهی خاص منتشر شده است زاویه دید گروه مواد اولیه سازان دارویی پررنگ‌تر است تاکید کرد: اما مساله اینجاست که وقتی در سال گذشته حدود 60 درصد از ارز دارویی کشور به شرکت های تولیدی و مواد اولیه تعلق گرفته، این گونه تفسیرها که بیشتر ارز دارویی به شرکت های وارداتی تعلق می گیرد واقعا دور از انصاف است و اگر این تفسیر درست باشد که بیشترین ارز برای واردات استفاده شده چرا داروهای وارداتی الان در کمبود شدید و اعتراض بیماران قرار گرفته است!

حسینی با اشاره به برخی تفسیرهای آماری از ارز تخصیصی گفت: وقتی تجمیع ارز دارویی کشور درگروه کالایی دارویی به سمت تامین مواد اولیه شرکت های تولیدی و بهبود عملکرد شرکت های  مواد اولیه ساز است و سنگینی می کند، اینگونه تفسیرکردن غلط فقط گمراه کردن خواننده و مخاطب است. اگر می‌خواهیم این مساله را درست معنی و تفسیر کنیم باید تمامی موضوعات در این حوزه را در کنار هم بررسی و نقد کنیم.

وی ادامه داد: بهرحال تفاسیر متفاوت است. عملکرد سازمان غذا و دارو، تلاش برای تامین به موقع داروی بیماران و اولویت بندی ارزی آن است که هر یک از این مقولات می‌تواند دیدگاه و تفسیر این آمار را تحت تاثیر خود قرار دهد.

حسینی همچنین با بیان اینکه تخصیص ارز به صنایع دارویی کشور همیشه متاثر از عدالت و زمان بندی آن در سازمان غذا و دارو بوده است بیان کرد: من فکر نمی کنم در دو سال اخیر که ارز 4200 تومانی به دارو تخصیص یافته، تقسیم آن نیز عادلانه بوده باشد، در حالی که  60 درصد از این ارز به مواد اولیه دارویی اختصاص یافته است این گونه تفسیر جای سوال دارد.

وی با اشاره به برخی فعالیت ها و نامه نگاری ها به سران قوا در ابقای ارز 4200 تومانی عنوان کرد: اینکه چند انجمن اقتصاد سلامت و دیده‌بان شفافیت و ... به جد درحال پیگیری و پایداری ارز 4200 تومانی هستند باید اذعان داشت که پشت صحنه ی تمامی نامه ها، بیانیه ها و این گزارش ها تنها یک تیم خاص فعالیت می کند. واقعیت اینست که از همان روز نخستی که ارز 4200 تومانی قرار شد به صنایع دارویی کشور اختصاص یابد من اعلام کردم که این مساله، ارز ارزان مانع توسعه و به زیان شرکت های دارویی است.

حسینی مطرح کرد که حال چه اتفاقی افتاده است که شرکت های مواد اولیه دارویی به جد پیگیری می کنند که سیاست تخصیص ارز  4200 تومانی را ادامه بدهید و علاوه بر آن دائما عملکرد سازمان غذا و دارو را نیز نقد می کنند. نکته ای که در این میان باید در نظر گرفت اینست که ارز 4200 وقتی به مواد اولیه دارویی داده می شود دولت موظف است که تمام کالاهایی که با این ارز تامین و به مردم عرضه می شود قیمت‌گذاری کند. اما شرکت‌های مواد اولیه ساز خود را مشمول و ملزم به قیمت گذاری محصولاتشان نمی‌بینند. با ارز 4200 تومانی مواد اولیه می آورند و مناسب با ارز نیمایی یا آزاد قیمت گذاری می کنند. نتیجه آنکه این قضیه به ضرر مصرف کننده و تولید کننده داخلی شده است.

وی ادامه داد: قمیت گذاری مواد اولیه ی دارویی را به گونه ای جلو برده اند که واقعا کار را سخت کرده است. در تامین مواد اولیه نیز اگر دقت کنید در بود و نبود و کمبود اکثر داروهایی که در بازار اتفاق می افتد و ما قبلا خودکفا بوده ایم، نقش شرکت‌های مواد اولیه ساز بسیار پررنگ است. بدین معنا که اگر یک دارو در بازار دچار کمبود شد به دلیل ضعیف زنجیره و بانکی ازسوی مواد اولیه سازان بوده است. ضمن آنکه با نگاهی به عملکرد آنها مشخص می شود که اکثر شرکت های مواد اولیه دارویی به دنبال تولید مواد اولیه‌ی پرسود رفته و تولید کرده اند درحالی که برخی از مواد اولیه ی داروهای مورد نیاز بیماران و مصرف کنندگان دارو تولید نشده و با کمبود رو به رو شده ایم.

حسینی گفت: من در چندین جلسه از کمیته تخصیص ارز حضور داشته و شاهد بوده ام که دراولویت بندی تخصیص ابتدا ارز مواد اولیه و شرکت هایش اولویت داده میشد. پس از آن داروهای وارداتی اولویت بندی می شد. سهم شرکت های واردات دارو چگونه است؟

وی تصریح کرد: این سوال مطرح است که شرکت های مواد اولیه دارویی که باید به موقع و به میزان کافی طبق اولویت داروی مورد نیاز کشور مواد اولیه تولید کنند، آیا کرده اند ؟ پاسخ اینست که نه. بسیاری از آنها بر حسب ذات تجارت براساس اینکه کدام ماده پرسود بوده است خط تولید خود را تنظیم کرده اند. چرا بسیاری از مواد و داروهایی را که روزی با توصیه ی مقام رهبری و رییس جمهوری رونمایی و اعلام کرده ایم که به خودکفایی رسیده ایم تولید نمی شود یا به میزان کافی نیست و به حاشیه رانده شده است؟ این ها اتفاقات ملموس و قابل مشاهده‌ای است که بسیاری از صاحبان صنایع دارویی کشور را نگران کرده است