برای کمبود انسولین هیچ ارگان و مسوولی پاسخگو نیست

سالم‌خبر: علت واگذاری واردات انسولین به شرکت های فوریتی برای همه به سوال بی‌پاسخی تبدیل شده است که با وجود شرکت های قانونی با بیش از ده سال سابقه در واردات انسولین چه ضرورتی ایجاب کرده است که واردات آن به شرکت های فوریتی سپرده شود؟

علیرضا استقامتی، فوق تخصص بیماری‌های غدد درون‌ریز و متابولیسم در گفت‌وگو با سالم‌خبر با بیان این مطلب و با انتقاد از این تصمیم درباره‌ی پیامدهای آن اظهار داشت: سوالات و ابهامات بیشماری در مورد این واگذاری مطرح است به عنوان مثال اینکه از کجا و به چه طریقی می‌خواهند انسولین را وارد کنند؟ آیا زنجیره سرمایشی آن در انتقال رعایت می‌شود؟ آیا انسولین به شکل قاچاق می‌خواهد وارد کشور شود؟ آیا با این تصمیم قضیه اوستین که منجر به نابینا شدن عده ای از بیماران شد تکرار نخواهد شد؟به نظر می‌رسد این سیاست و تصمیم گیری، بسیار عجولانه بوده است .

وی درباره کمبود انسولین در کشور گفت: به دلیل مشکل تامین ارز و تحریم‌های موجود در تهیه قلم‌های انسولین با مشکلاتی مواجه شدیم؛ مردم با وجود بیماری کرونا ناچارند به داروخانه‌های بسیاری جهت تهیه انسولین مراجعه کنند.

وی در ادامه بیان کرد: درحال حاضر شرکت‌ها به دلیل تشدید مشکلات ارزی نمی‌توانند به میزان کافی نیاز  بازار را تامین کنند. ضمن آنکه انسولین‌های رگولار را اگرچه شرکت داروسازی اکسیر تولید می‌کند اما با انسولین‌های آنالوگ بسیار متفاوت هستند.

این فوق تخصص بیماری‌های غدد درون‌ریز و متابولیسم با اشاره به اینکه بسیاری از مردم از انسولین‌های رگولار استفاده نمی‌کنند، گفت: امروزه اغلب مردم از انسولین‌های بدنی آنالوگ استفاده می‌کنند. درحال حاضر انسولین‌های آنالوگ نیاز جدی مردم است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت. بنابر مشکلات ارزی و عدم تامین به‌موقع ارز، شرکت‌های واردکننده انسولین از واردات کافی آن عاجزند و در این شرایط است که  انسولین رخ می‌دهد؛ این امر نیز سبب رجوع مردم به بازار سیاه و بازار آزاد می‌شود و نرخ‌ها نیز چند برابر افزایش پیدا می‌کند.

استقامتی همچنین افزود: نوعی دیگر از انسولین گلارژین در کشور تولید می‌شود که از کشور چین وارد و به‌ عنوان انسولین ایرانی تولید و فروخته می‌شود. طبق تجربیات من، در استفاده از این انسولین گاهی قندخون‌ افزایش می‌یابد؛ درحال حاضر ما از میزان کیفیت آن هنوز مطلع نیستیم ضمن آنکه هنوز مطالعات کاملی در زمینه تاثیرگذاری این  انسولین صورت نگرفته است .

این فوق تخصص بیماری‌های غدد درون‌ریز و متابولیسم با بیان این اینکه درحال حاضر با کمبود انسولین‌های اورجینال و اصل روبه رو هستیم، عنوان کرد: با وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو مکاتبات بسیاری انجام شده است ؛ مسئولین در پاسخ مطرح کردند که دلیل این کمبود این است که ذائقه مردم تغییر کرده و مردم دیگر از انسولین رگولار استفاده نمی‌کنند و به سوی استفاده از انسولین‌های قلمی می‌روند درحالی که این امر به تغییر ذائقه مردم مرتبط نیست و استفاده از  پیشرفت‌های علمی به حساب می‌آید. به‌عنوان مثال زمانی استفاده از تصویر رادیوگرافی ساده رایج بود اما امروزه بیشتر MRI  برای تشخیص بیماری مورد استفاده قرار می گیرد. پس براین اساس زمانی که برای تشخیص بیماری به MRI  نیاز داریم نمی‌توانیم بگوییم که مردم از رادیوگرافی استفاده کنند !

وی در ادامه تصریح کرد: در شرایط کنونی، می‌توانیم برای تشخیص بیماری  رادیوگرافی انجام دهیم اما با این روش بسیاری از بیماری‌ها تشخیص داده نمی‌شود و حتما باید MRI جایگزین آن شود. انسولین‌های آنالوگ نیز همین‌گونه است و مزیت‌های بسیاری از جمله سهولت تزریق و راحتی حمل و نقل دارند و موجب کاهش افت قند کمتری دربیماران می‌شوند. اما سازمان غذا و دارو به این مسئله توجهی ندارد و مکاتبات ما را یا بی‌پاسخ می‌گذارند و پاسخ قانع کننده‌ای برای آن ندارند.

این فوق تخصص بیماری‌های غدد درون‌ریز و متابولیسم درباره کمبود نوار تست قندخون برای بیماران مبتلا به دیابت اظهار کرد: به شرکت‌های واردکننده نوار تست قندخون، به میزان کافی ارز تعلق نگرفته است دلیل کمبود آن نیز همین مساله است. این در حالیست که بحث بر واردات این کالا با ارز نیمایی مطرح است که در این صورت اگر نوار تست قند خون  با ارز نیمایی به کشور وارد شوند قیمت‌ها چندبرابر افزایش پیدا می‌کند و مردم عادی توان تهیه آن را ندارند.

استقامتی وضعیت فعلی بازار وعرضه و تقاضا انسولین در کشور را بسیار آشفته دانست و تصریح کرد : درحال حاضر بازار کاملا آشفته‌ای ایجاد شده و بیماران سرگردان هستند و در مراجعه به ما و همکاران گلایه دارند که نمی توانند انسولین‌های مورد نیاز خود را پیدا کنند و هیچ ارگانی نیز پاسخگوی آنان نیست براین اساس، مجبور می‌شوند انسولین‌های خود را کمتر و یا به‌طور کلی تزریق نکنند.
 
 وی در ادامه بیان کرد: اگر در گذشته دو انسولین در یک نسخه تجویز می‌شد در شرایط فعلی می‌گویند که هر انسولین در نسخه‌ای جدا نوشته شود. در گذشته برای هر بیمار ۳ تا ۴ نسخه می‌نوشتیم اما در حال حاضر برای هر بیمار ۶ تا ۸ نسخه نوشته می‌شود؛ فراموش نکنیم که متقاضیان انسولین به دیابت مبتلا هستند و در شرایط کرونایی شرایط دسترسی به داروهایشان دشوارتر شده است.

استقامتی درباره نامه به رئیس جمهوری و امضای ۱۲۰ پزشک گفت: مکاتبات بسیاری صورت گرفته حتی به دفتر رئیس جمهوری و معاون اول هم نامه ارسال شده و دستور پیگیری نیز داده شده است. از آنجا که پیگیری های ما در وزارت بهداشت و درمان و سازمان غذا و دارو نتیجه‌ای نداشت در نهایت تصمیم بر آن گرفته شد تا با امضای همکاران نامه‌ای به رئیس جمهوری ارسال شود. پس از ارسال نامه، رئیس جمهوری دستور پیگیری فوری دادند اما به‌رغم این دستور هنوز نتیجه عملی مشاهده نکرده‌ایم ضم آنکه هیچ گونه خبری از بانک مرکزی نرسیده است که آیا  ارزی تخصیص داده و یا گشایشی در این امر حاصل شده است .

وی همچنین افزود: به نظر نمی‌رسد حساسیت موجود توسط بانک مرکزی درک شده باشد زیرا مشکلات و تقاضاهای بسیاری وجود دارد و احتمالا این تقاضا نیز مانند دیگر تقاضاها به گوشه‌ای منتقل و خاک خواهد خورد. ضمن آنکه شنیده می شود که برخی مسوولان اظهار می‌دارند که در دسترسی بیماران به انسولین مشکل و کمبودی وجود ندارد و در بازار موجود است و به اندازه کافی نیز ارز تامین شده است  درحالی که در این زمینه باید با مردم صحبت شود که آیا در تامین انسولین خود مشکل دارند یا خیر؟

وی با اشاره به اینکه صرفه‌جویی باید با منطق همراه باشد، گفت: زمانی است که ما ولخرجی و خرج‌های بیهوده‌ای در کشور داریم و داروهای
غیرضروری و مکمل‌هایی برای بدنسازی به کشور وارد می‌کنیم در این صورت باید صرفه‌جویی داشته باشیم. من نیز در صرفه جویی مکمل‌های بدنسازی و مولتی ویتامین‌ها موافق هستم زیرا در تهیه آنها نیاز واقعی وجود ندارد و نیاز القایی است اما انسولین، داروی اساسی و به‌عنوان یکی از عوامل حیات بیماران به شمار می‌رود. اگر این انسولین‌ها وجود نداشته باشد زندگی بسیاری از مردم در خطر است و صرفه جویی به صلاح نیست .

وی یکی از مشکلات اصلی در زمینه تهیه انسولین را عدم پاسخگویی مسوولان دانست و گفت: مشکل اصلی ما این است که مسوولان پاسخگوی ما نیستند و اظهار می دارند که انسولین به اندازه کافی وجود دارد و مردم در صورت بروز مشکل باید از انسولین رگولار استفاده کنند، درحالی که انسولین‌های آنالوگ مزایایی دارند و نمی‌توانیم مردم را مجبور به استفاده از محصولات دیگری کنیم .

استقامتی درباره کاهش قیمت انسولین شرکت نووردیسک گفت: نووردیسک به رغم عرضه ی انسولین با قیمت پایین باید کاهش قیمت داشته‌ باشد این در حالیست که آنطور که گفته شده این شرکت دیگر توان کاهش قیمت انسولین را ندارد. به همین دلیل نیز به آنان گفته شده اگر قیمت‌ها را کاهش ندهند اجازه گسترش فعالیت و کار را به آنان نخواهند داد. در حالی که پیامد اینگونه قیمت گذاری دارو تحت این شرایط؛ ادامه ی فعالیت این شرکت در کشور را سخت تر خواهد کرد.

وی با اشاره به اینکه شرکت اکسیر ۹۲ درصد از بازار کشور ، در زمینه انسولین رگولار را دست دارد، عنوان کرد: طبق برآورد ما، اگر انسولین‌های قلمی به کشور وارد نشود باز هم اکسیر نمی‌تواند همه نیاز کشور را در کوتاه‌مدت تامین کند گرچه شرکت اکسیر اعلام کرده که انبارهای آنان پر است، اما تولید این شرکت، انسولین‌های رگولارست و درخواست ما انسولین‌های آنالوگ است.