سالم‌خبر: برخی از مشکلات امروز صنعت دارو مشکلاتی است که در سازمان غذا و دارو قابلیت حل شدن ندارند که بخواهیم سازمان را محکوم کنیم. درواقع حل این مشکلات درگرو تصمیمات نهادهای بالادستی است.
مهدی پیرصالحی رییس سابق سازمان غذا و دارو با بیان این مطلب در برنامه زنده اینستاگرامی گروه سورنا آکادمی گفت: صنعت داروسازی کشور ما بعد از انقلاب یکی از صنایع موفق بوده و توانسته است طی این چهاردهه خوش بدرخشد. اما گرچه این صنعت توانسته پا به پای صنعت دنیا پیش برود به‌طوری که امروز تقریباً بیشتر داروهای موثر در کشور تولید می‌شوند؛ اما در بازه های زمانی مختلف همیشه با مشکلاتی هم مواجه بوده است.
وی افزود: یک مشکل همیشگی صنعت ما کمبود نقدینگی بوده و هست. در همه دوره ها این مشکل با صنعت دارویی عجین بوده و هرچند با نوساناتی، اما به هر حال صنعت را با خود درگیر کرده است. درواقع نمی توان به دوره‌ای اشاره کرد که در آن مشکل نقدینگی برای صنعت دارو وجود نداشته و رفع شده باشد. علاوه بر این مشکلات دیگری از جمله بوروکراسی های اداری، تحریم‌ها و مشکلات ناشی از آن همچون دشواری در نقل و انتقال پول، مشکلات حمل کالا، کمبود منابع ارزی و ... موجب شده تا در حال حاضر ما نتوانیم از بیشتر نقاط دنیا به داخل کشور ملزومات مورد نیاز تولید در صنعت را به سهولت به داخل کشور وارد کنیم.
پیرصالحی ادامه داد: برای مثال در حال حاضر انتقال کالا از هند یا چین که ماده اولیه بسیاری از داروها از آن ها انجام می‌پذیرد زمانبرتر و پرهزینه‌تر از گذشته شده است؛ چون امروز این نقل و انتقال ها از طریق پرواز های هوایی از چین و هند اتفاق نمی افتد و باید از طریق دریایی انجام شود یا از طریق پرواز های مختلف به کشور ثالث انجام می شود. اینها مشکلاتی است که صنعت دارو به طور کلی با آنها مواجه است.
رییس سابق سازمان غذا و دارو در مورد نقش سازمان غذا و دارو در میزان بروز این مشکلات توضیح داد: باید گفت برخی از مشکلات امروز صنعت دارو مشکلاتی است که در خود سازمان قابلیت حل شدن ندارند که بخواهیم سازمان را محکوم کنیم. برای مثال نزدیک به دو سال است که فهرست دارویی کشور بسته شده است.
وی با تاکید بر اینکه بسته شدن فهرست دارویی به شدت به ضرر صنعت داروسازی صنعت داروست تصریح کرد: در چنین شرایطی تولیدکنندگان داروی کشور نمی توانند داروی جدیدی را تولید کنند. درواقع فعالان صنعت یا باید به تولید داروهایی که از قبل تولید می‌کردند ادامه بدهند یا باید به تولید داروهایی که شرکت‌های دیگر داخلی تولید می کنند، روی بیاورند. نتیجه آن که تعداد تولید کنندگان ما برای برخی اقلام دارویی به ۲۵ تولید کننده رسیده است.
پیرصالحی ادامه داد: این ۲۵ تولید کننده طبیعی است که در ادامه وارد رقابت های منفی برای به دست آوردن سهم بیشتر از بازار شوند که عوارض آن هم برای بازار و هم برای صنعت ضرر آفرین است. اما این سیاستی است که تغییر یا اصلاح آن در اختیار سازمان غذا و دارو نیست و خود وزارت بهداشت این تصمیم را گرفته است.
وی افزود: گرچه من دوره کوتاهی در سازمان غذا و دارو بودم اما می دانم که نطر کارشناسی کارشناسان حاضر در سازمان غذا و دارو، پیش از حضور من و بعد از حضور من بر بسته بودن فهرست دارویی کشور نیست. اما باید توجه داشته باشیم برخی از تصمیمات وزارت بهداشت در این راستا نیز متاثر از تحریم هاست.
این فعال دارویی با اشاره به اینکه تحریم ها موجب شده که بیمه ها توان مالی لازم برای پوشش هزینه ی داروهای جدید را نداشته باشند تاکید کرد: با این حال برای همه این موانع راه حل هایی وجود دارد که می‌توان از آن مسیرها به جای بستن فهرست دارویی کشور وارد شد. اما در نهایت تصمیم وزارت بهداشت در شرایط فعلی بر بسته بودن فهرست است و این پاک کردن صورت مسئله است
پیرصالحی تصریح کرد: ما با پاک کردن صورت مساله عملاً صنعت داروسازی را تضعیف می کنیم. بنابراین باید هر چه زودتر این مشکل برطرف شود و داروهای جدیدی که در دنیا تولید شده اند وارد فهرست شود و اجازه تولید آن به صنعت داخلی ما داده شود.
وی افزود: می‌توان حداقل اجازه داد دارو وارد فهرست شود اما اجازه واردات آن داده نشود و تنها به صنعت داخلی اجازه تولید بدهیم. با اینحال امروز این اتفاق ممکن نیست و نه در زمانی که من در سازمان حضور داشتم و نه امروز، این اتفاق میسر نمی شود چون از حیطه اختیارات سازمان غذا و دارو خارج است.
پیرصالحی با بیان اینکه ما امروز با تعداد زیادی از تولید کنندگان داخلی در صنعت دارو مواجه هستیم، گفت: ما امروز تقریباً ۱۲۰ شرکت و کارخانه داروسازی در کشور داریم و نزدیک به ۸۰ شرکت هم به صورت قراردادی در همین کارخانه‌ها دارو تولید می کند. طبیعی است که این شرکت ها بخواهند فعالیت خود را گسترش دهند تا هم از نظر اقتصادی بتوانند ادامه حیات خود را ممکن کنند و هم ایجاد اشتغال به‌ویژه برای قشر تحصیلکرده در کشور داشته باشد. اما با ایجاد محدودیت‌ها، موجب کوچک شدن این صنعت می شویم و عملاً فرصت اشتغال، رقابت و حضور در بازارهای بین المللی و افزایش ارزش افزوده در کشور را می‌گیریم.
وی گفت:طی یک دهه اخیر صنعت بایوتیک در کشور به سرعت توانست وضعیت این صنعت ما را در دنیا ارتقا دهد. در حال حاضر داروهای بایوتک ما هم تراز کشورهای مطرح دنیا قرار گرفته است و در منطقه ما سرآمد در این حوزه شده‌ایم و رقابت شدیدی با ترکیه داریم. ما حتی توانستیم صادر کننده تکنولوژی در حوزه تولید داروهای بایوتیک به ترکیه باشیم.
رییس سابق سازمان غذا و دارو تصریح کرد: اما با بستن فهرست دارویی چه در حوزه بایوتک و چه در حوزه داروهای عمومی ما عملاً محدود به بازارهای داخلی شده‌ایم و این شرکتها را در رقابت ناسالم با یکدیگر قرار می‌دهد. عوارض این سیاست موجب می شود که نه تنها صنعت داروسازی ما که کل جامعه آسیب ببیند. اما اگر داروسازی داروهای جدید وارد فهرست شوند و شرکت ها بتوانند آنها را تولید کنند و در بازارهای منطقه وارد شده و به صادرات بپردازند عواید آن هم نصیب جامعه می شود و هم صنعت پیشرفته تر و توسعه یافته تری خواهیم داشت.
