بازار قاچاق کالاهای سلامت محور؛ سهم 25 درصدی از اقتصاد زیرزمینی کشور

سالم خبر: کشفیات کالاهای قاچاق ورودی سلامت محور در هفت ماه نخست امسال  309 درصد افزایش داشته است.

به گزارش خبرنگار سالم خبر، عبدالله هندیانی در سومین همایش مقابله با فساد در حوزه قاچاق و تقلب کالاهای سلامت با اشاره به روز جهانی مبارزه با فساد (18 آذر مصادف با ٩ دسامبر) با بیان این خبر که بازار قاچاق کالاهای سلامت محور سهم 25 درصدی از اقتصاد زیرزمینی کشور را به خود اختصاص می دهد، گفت: ۶۰ درصد از فرآورده های بهداشتی و آرایشی مصرفی به ارزش ۱.۶ میلیارد دلار و همچنین ۱۸ درصد از فراورده های غذایی مصرفی، ۶ درصد تجهیزات و ملزومات پزشکی مصرفی و ۲ درصد دارو و مکمل های تغذیه ای از طریق قاچاق تامین شده و بازار ۳ میلیارد دلاری را تشکیل می دهند.

وی افزود: مقایسه آمار سال 96 و 95 در حوزه قاچاق نشان می دهد در سال 96 ، گرچه قاچاق فراورده های آرایشی و بهداشتی رشد 5.5 درصدی داشته، اما در بقیه حوزه ها با رشد منفی مواجه بوده ایم. به طوری که در مجموع قاچاق کالاهای سلامت محور در سال 96 کاهش 7.7 درصدی را تجربه کرده است. همچنین در هفت ماه نخست سال 97 ما 309 درصد افزایش کشفیات کالاهای قاچاق ورودی داشته ایم که نشان می دهد میزان کشفیات کالاهای سلامت محور قاچاق، با تلاش معاونان سازمان غذا و داروی دانشگاه های علوم پزشکی رشد چشمگیری داشته است. 

هندیانی تاکید کرد: تا سال 96 کالا به داخل کشور قاچاق می شد اما از سال 97 با توجه به تغییرات نرخ ارز، میزان قاچاق ورودی کالاها به کشور به ویژه در حوزه تجهیزات پزشکی، دارو و مکمل ها، کاهش، و بالعکس، میزان قاچاق خروجی از کشور، به ویژه در همین حوزه ها افزایش پیدا کرده است.

وی در بررسی ریشه ها، علل و حساسیت قاچاق کالاهای سلامت محور به عواملی همچون ضعف در بعد نظارتی و شرایط اقتصادی کشور که قاچاق کالاهای سلامت محور را به صرفه می کند اشاره کرد و گفت: درواقع نبود اشتغال پایدار،کمبود کالا، سیاست گذاری غلط، تعارض و تضاد منافع در دستگاه های مختلف، گستردگی مرزها، شرایط اقتصادی و امنیتی برخی همسایگان کشورمان و سایر ریشه های اقتصادی و عوامل ساختاری و نظارتی بستر قاچاق کالاها را مهیا می کند و وقتی قاچاق کنترل نشود در کنار آن فساد و پولشویی و سایر جرایم ناشی از آن هم شکل می گیرند.

معاون پیشگیری و کاهش تقاضای ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز کشور تصریح کرد: اگر بخواهیم در حوزه پیشگیری از قاچاق و تقلب در کالاهای سلامت محور فعالیت داشته باشیم، باید عوامل ساختاری و نظارتی خود را متناسب با شرایط فعلی تدوین کنیم چراکه راهبردهای ما در سال های گذشته متناسب با تحلیل و ازریابی های زمان خود تعریف شده اند.

وی افزود: در همین راستا و در شرایط فعلی برای حرکت به سمت کاهش میزان قاچاق به ویژه در حوزه کالاهای سلامت محور سازمان غذا و دارو و سایر نهادها ذیربط باید در نحوه فعالیت هایشان بازنگری داشته باشند.

سازمان غذا و دارو بر آمار و اطلاعات مربوط به حوزه خود اشراف اطلاعاتی داشته باشد

وی با اشاره به سامانه تی تک گفت: تکمیل این سامانه و تسری آن به سایر بخش ها و همچنین حمایت از کالاهای سلامت محور تولید داخل، اگر با جدیت تمام در دستور کار سازمان غذا و دارو قرار بگیرد می تواند نقش به سزایی در کاهش قاچاق در این حوزه داشته باشد. علاوه بر این ما از سازمان غذا و دارو انتظار داریم که بر آمار و اطلاعات مربوط به حوزه خود اشراف اطلاعاتی داشته باشد تا ما بتوانیم وضعیت بازار کالاهای سلامت محور را پیش بینی کنیم.

وی افزود: پیش بینی بازار کالاهای سلامت محور می تواند آمادگی لازم برای برنامه ریزی مناسب در تامین نیازهای این بازارها و تسهیل فرایندهای مرتبط با آن را، به ویژه در شرایط تحریم های ظالمانه ایجاد کند.

هندیانی با اشاره به نقش معاونت های غذا و داروی دانشگاه های علوم پزشکی کشور در ایجاد و پایش امنیت بهداشتی و سلامتی جامعه، از نمایندگان آنها خواست که با بازرسی و نظارت های هدفمند خود، شرایط را برای تسریع رسیدگی به پرونده های مختلف مهیا کنند و تاکید کرد با توجه به تاریخ مصرف محدود کالاهای سلامت محور اعلام نظر بازرسان آنها در پرونده های تعزیراتی دقیق و سریع باشد تا از ماندگاری آنها در
سازمان اموال تملیکی این ستاد جلوگیری شود.

 رتبه دوم قاچاق فراورده های آرایشی بهداشتی را در خاورمیانه داریم

هندیانی با طرح این پرسش که چرا ما باید در حوزه قاچاق فراورده های آرایشی و بهداشتی در خاورمیانه رتبه دوم را داشته باشیم اضافه کرد: یکی از عوامل بسترساز برای افزایش قاچاق و تقلب به حوزه فرهنگ باز می گردد، در واقع عدم وجود الگوی صحیح مصرف و نبود آگاهی لازم در جامعه به این مساله دامن می زند و وظیفه رسانه و به ویژه رسانه ملی است که به این مسائل بیشتر بپردازد و با آگاه سازی و اطلاع رسانی در حوزه سلامت، الگوی مصرف صحیح در جامعه را پدید بیاورد.

معاون پیشگیری و کاهش تقاضای ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به قانون سال 92 مبارزه با قاچاق کالا و ارز که مورد اصلاح قرار گرفته است، افزود: در حال حاضر 20 ماده اصلاحیه این قانون تصویب شده تا بتوان خلاءهایی که از سال 92 در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز وجود داشته است، رفع کنیم. علاوه بر این بندهای ۷ و 22 سیاست های کلی اقتصاد مقاومت، قانون احکام دائمی توسعه و برنامه ششم توسعه، همه ظرفیت های قانونی مناسبی را برای مقابله با قاچاق فراهم کرده اند. بنابراین از نظر قوانین ما نقطه ضعفی در این زمینه نداریم.

وی با اشاره به گستردگی وسیع کالاهای مصرفی سلامت محور اظهار داشت: کالاهای سلامت محور از جنبه های اقتصادی و همچنین تامین و اثرگذاری بر سلامت جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند، از این رو در بازار سلامت و در مبارزه با کالاهای قاچاق و تقلبی باید نگاه ملی، جامع نگر و فراقوه ای وجود داشته باشد تا کالاهای سلامت محور به صورت ویژه، توسط همه بخش های کشور مورد ارزیابی قرار بگیرند.

ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، یک ستاد اجرایی نیست

معاون پیشگیری و کاهش تقاضای ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز اظهار داشت: ما در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز چشم اندازی را برای خود تعریف کرده بودیم تا طبق آن حجم قاچاق در کشور را سالانه 10 درصد کاهش دهیم. اما باید توجه داشت که این ستاد یک ستاد اجرایی نیست بلکه مرکزی برای سیاست گذاری، هماهنگی، هدایت و برنامه ریزی است و اقدامات اجرایی آن را 24 عضو آن انجام می دهند. در واقع اعضای این ستاد باید بتوانند سیاست ها و رویکردهای تدوین شده را به درستی دنبال و وظایف خود را با یکدیگر همسو کنند

هندیانی افزود: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از ابتدای سال جاری با اولویت قرار دادن پیشگیری از وقوع قاچاق، تلاش می کند با کاهش
بوروکراسی های اداری، موانع پیش روی زنجیره تامین کالاهای سلامت محور را از پیش پای فعالان و تامین کنندگان رسمی و قانونی این حوزه بر دارد.

وی ادامه داد: در مرحله بعدی ما با تمرکز بر مقابله با قاچاق، تلاش می کنیم تا کانون های اصلی قاچاق را شناسایی و مسیر مقابله با دانه درشت ها را تسهیل کنیم. همچنین در گام آخر، این ستاد بر آموزش نیروهای عملیاتی حاضر در عرصه مبارزه با قاچاق و تقلب در کالاهای سلامت محور و نیز ایجاد روندها و راهکارهایی که بتواند اشراف و توانمندی این نیروها را در بعد نظارت افزایش و درعین حال احتمال آسیب به آنها را کاهش دهد؛ تمرکز و تاکید دارد.

هندیانی گفت: ما برنامه ها و شیوه نامه های خود، از جمله چهار شیوه نامه مربوط به حوزه دارو و مکمل ها، تجهیزات و ملزومات پزشکی، فراورده های آرایشی و بهداشتی و فراورده های خوراکی که در حوزه وظایف سازمان غذا و دارو است را در ابتدای سال 97 به سازمان های مختلف اعلام کردیم و انتظارمان این است که این شیوه نامه ها به عنوان دستورالعمل اجرایی، در دستور کار قرار گرفته و شاهد خروجی آن باشیم.   

سایت های متخلف مسدود شده اند

وی در ادامه تاکید کرد: در حوزه پایش فضای مجازی هر آنچه را که سازمان غذا و دارو به ما اعلام کرده است را با جدیت تمام دنبال کردیم و تعداد زیادی از سایت هایی که در این زمینه تخلف داشته اند مسدود و به مراجع قضایی ارجاع داده شده اند. 

معاون ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز خطاب به معاونان غذا و داروی دانشگاه های علوم پزشکی گفت: انتظار ما از شما این است که علاوه بر شناسایی و اعلام ظرفیت های هر استان که می تواند به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کمک کند، تشکیل کمیته های تخصصی پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالای سلامت محور و همچنین شفاف سازی اطلاعات گردش این کالاها را در اولویت قرار دهید.