سالم خبر: میزان مطالبات بخش دارو تا پایان خرداد ماه 1397 از دانشگاه های علوم پزشکی 2200 میلیارد تومان و از کل مجموعه های دولتی بالغ بر 3500 میلیارد تومان است و این اعداد و ارقام به طور دقیق و مستند در اختیار شرکت های پخش قرار دارد که همه آنها را در اختیار وزارت بهداشت (معاونت پشتیبانی سازمان غذا و دارو) قرار داده است. به علاوه آنکه شرکت های پخش هر ماه آمار مربوط به این حوزه را در اختیار معاونت پشتیبانی سازمان غذا و دارو قرارمی دهند.

ابراهیم هاشمی، عضو هیات مدیره انجمن صنعت پخش ایران با بیان این مطلب به سالم خبر گفت: در سال 93 اجرای طرح تحول نظام سلامت، که طرحی بود به نفع مردم اما با برنامه ریزی غیرکارشناسی و عجولانه، رسما کلید خورد و بودجه های مصوب برای اجرای این طرح تامین و مقرر شد خرید از بخش دارو، با تعهد دولت انجام شود. تا پایان همان سال طرح از نظر پرداخت به بخش دارو، به شکل عالی و در شش ماه اول سال 94 هم طرح به شکل کج دار و مریز پیش رفت؛ ولی از نیمه دوم مشکلات بروز پیدا کردند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا شرکت های پخش به مراکزی که در پرداخت بدهی های خود خوش حساب نبودند همچنان دارو فروختند و موجب بالا رفتن مطالبات شرکت های دارویی و مختل شدن چرخه تامین دارو و نقدینگی آن در کشور شدند گفت: در حوزه تجارت، فروش بر اساس اعتبارسنجی از مشتریان شکل می گیرد و این اعتبار برپایه رفتارهای گذشته آنها است. بنابراین شرکت های پخش طبق پیشینه ای که از مشتریان خود داشتند به آنها دارو می‌فروختند. 

هاشمی افزود: از نیمه دوّم سال 94 دو اتفاق رخ داد، اول آنکه نقدینگی ریالی بخش دارو و تجهیزات پزشکی به میزان لازم تزریق نشد و دوم برخی دانشگاه های علوم پزشکی که تا پیش از آن مشتریان خوش حسابی بودند بنای ناسازگاری با بخش دارو و تجهیزات پزشکی را گذاشته و سهم ریالی این بخش ها را در جایی به غیر از آن هزینه کردند.

وی با تاکید بر اینکه بسیاری از این دانشگاه ها با پول بخش دارو و تجهیزات پزشکی اغلب طرح های عمرانی خود را اجراء و افتتاح کردند گفت: پس از آن شرکت های پخش با حساسیت بیشتری به این گونه مراکز دارو و تجهیزات پزشکی فروختند. اما از سوی وزارت بهداشت بر شرکت های پخش فشار وارد شد که به خاطر رعایت حال بیماران دارو در اختیار این دانشگاه ها قرار بگیرد. ضمن آنکه در همین زمان مجموعه وزارت بهداشت که کم کم نمودهای بحران زای عدم وجود نقدینگی مورد نیاز برای طرح تحول سلامت را می دیدند باز بر اجرای آن به همان شکل و بدون ایجاد اصلاحات لازم اصرار ورزیدند.

دبیر کمیته دارویی انجمن صنعت پخش ایران ادامه داد که پس از آن هم وقتی دولت نتوانست یا نخواست که بدهی های بخش دارو و تجهیزات پزشکی را به صورت نقدی پرداخت کند، مشکل دیگری بر مشکلات این بخش افزود که همان پرداخت انواع اوراق در ازای مطالبات بود.

هاشمی افزود: این اوراق خود ضربه بزرگی بر پیکره بخش های دارو و تجهیزات پزشکی کشور بود. پس از آن ما تلاش کردیم که وزارت بهداشت را متقاعد کنیم که اجازه دهند ما داروهای تخصصی را که بخش عمده از آنها اصلا داروهای بیمارستانی نیستند در اختیار داروخانه های بخش خصوصی قرار دهیم که بعد از پیگیری های فراوان با آن موافقت شد.

وی تاکید کرد که با این حال مطالبات همچنان سرسام آور است و این در حالی است که حوزه غذا و دارو مشمول تحریم ها نیست و فقط مشکلات نقل و انتقالات پولی و بانکی است که با اجرای تحریم ها این بخش ها را آزار خواهد داد. بنابراین در شرایط فعلی اگر کسی ادعا می کند که برای خدا و خدمت به خلق کار می کند باید همه تلاش خود را برای تامین نقدینگی بخش دارو تجهیزات پزشکی که در مقابل مخارج و درآمدهای دولت اصلا عدد بزرگی نیست به کار بگیرد.

هاشمی گفت: با تامین نقدینگی بخش های دارو و تخصیص ارز لازم برای این بخش، فعالان این حوزه خواهند توانست موجودی مناسبی از ذخایر دارویی را برای شرایط بعد از تحریم ها مهیا کنند؛ اما من همچنان جای چنین هوشمندی و عزمی را خالی می بینم.